dure grond

Dinsdag hadden de wandelaars rond Kasteel Groeneveld pech - het Koetshuis was dicht (en het kasteel is dat voor restauratie), want de koffieruimte was gereserveerd voor een seminar over de grondmarkt. Grond is duur en er is weinig handel. De geschiedenis leert dat dat een keer keert, maar velen zien aanwijzingen dat het nog wel even duur blijft: gewild bij beleggers, quota-rents die naar de grond verschuiven en toeslagrechten die mogelijk meer aan de grond worden gebonden.
Daarmee verdwijnt er bij overname veel geld uit de sector. Deels misschien een probleem, deels is het ook onderpandswaarde. Onze schaalgrootte blijft daarmee achter ten opzichte van bv, Denemarken maar meer dan daar komt er hier ook rendement uit de herwaardering van de grond.
Maar misschien zijn er dus andere verdienmodellen denkbaar waarmee operationeel rendement, risico en beleggingswinst over de stakeholders worden verdeeld. Bijvoorbeeld voor boeren die willen boeren in plaats van beleggen voor het pensioen.
En verder is er veel grijze pacht die eigenlijk zwart is en die gepaard gaat met onzekerheid en hoge transactiekosten. Die markt zou je wellicht efficienter kunnen laten werken, hoewel er al allerlei pachtvormen zijn. Daarmee kan er dan wat meer winst worden gemaakt (wat deels weer goed is voor de grondprijs).
Kortom, mooie inzichten in het Koetshuis.