Hoe komt het toch dat opvattingen, normen en waarden tussen op het eerste gezicht gelijksoortige landen verschillen? Institutioneel economen denken dat die normen niet alleen ons economisch gedrag bepalen ("vis op vrijdag") maar dat ook omgekeerd de economie soms de bovenbouw van de normen bepaald (zwarte teer was ooit effectief en goedkoop in Zeeland en dus vinden we nog steeds dat de schuren daar zwart moeten zijn met een witte bies rond de deuren).Zo kun je dus ook naar verklaringen zoeken waarom de opvattingen over euthanasie in Europa zo uiteen lopen (en het dus niet erg zinvol is dit op EU niveau te regelen). The Economist deed dat vorige week.
Nederland en Belgie zijn relatief erg liberaal op dat onderwerp. Daar zijn twee mogelijke economische verklaringen voor: er is weinig reden om om euthanasie te vragen uit financiele overwegingen (de verzekering draait op voor je kosten van langdurige behandeling) terwijl je bv. in de VS failliet kunt gaan aan je eigen ziekte. Daar is dus de angst in het debat dat je uit financiele belangen pleit voor euthanasie. Een tweede is dat de zorg in Nederland is georganiseerd via huisartsen, die relatief dicht bij de gezinnen staan. In Zuid-Europa is de verhouding veel hierarchischer.
Maar cultuur speelt ook een rol: "The Dutch are an outspoken, demanding bunch, who expect strait answers [van hun arts]" zegt een Belgische wetenschapper, Luc Deliens. "The Dutch, a seafaring nation of traders, have also long imported new and foreign opinions. They are used to resolving conflicting principles. There has never been one very strong common idea on what is allowed". Aldus Dick Willems, een Nederlandse arts en ethicus in het blad.
En het zou natuurlijk kunnen zijn dat elders de praktijk niet zoveel anders is (onderzoek wijst daarop), maar dat wij het geen probleem vinden er over te discussieren en schrijven.
The Economist: the great euthanasia debate; 4.4.2009
Geen opmerkingen:
Een reactie posten