Sesam

In het boek Airport van Arthur Hailey, een luchthaven roman uit 1968, komt een personage voor die alle hoofdletters van haar typemachine (weet je nog wat dat was?) gesloopt heeft. Ze had daar een of ander typisch jaren 60 argument voor, dat me nu even onschoten is, mogelijk iets in de trant van dat er al ongelijkheid genoeg is in de wereld.

Ik moest er aan denken toen ik de hoofdletter-vrije omslag zag van het proefschrift van mijn LEI collega Gerdien W. Meijerink, die vandaag in Wageningen promoveert op het proefschrift "farmers, traders, and a commodity exchange - institutional change in ethiopian seame markets". Een paar pagina's verder krijgt Ethiopie wel een hoofdletter, en gelukkig is het proefschirft zelf zeer leesbaar, met normaal gebruik van hoofdletters en kleine letters.
En met vaak de afkorting in hoofdletters ECX. Die staat voor Ethiopian Commodity Exchange. Waar naar aanleiding van eerder onderzoek de verhandeling van sesamzaad verplicht is gesteld. Om de transparantie in de markt te vergroten. Het proefschrift evalueert de gang van zaken. Er worden voordelen in transparatie geconstateerd, maar er is ook aanhoudend wantrouwen bij de handelaren. Dat is verontrustend en kan te maken hebben met het feit dat de handelaren het tot nu toe moesten hebben van de sociale, informele netwerken. Die zijn minder hard nodig bij anoniemere transacties en dus leveren de handelaren die daar goed in waren in. En moeten nieuwe vaardigheden leren.
Net zoals bij de vervanging van de typemachine door de wordprocessors, de secretaresses die goed waren in foutloos typen en zonder Typ-ex (weet je nog wat dat was?) konden, ineens ingehaald werden door matige typistes die nu heel goed in desk-top publishing met opmaak, spellingscontrole en voetnoten in Wordperfect uit de voeten konden.