bio biedt kansen

Afgelopen 24 uur was ik veel in aanraking met de biologische sector. Gisteravond vergaderde ik met de biologische cooperatie Nautilus in Dronten en vandaag was ik op de Kraaybeekerhof in Driebergen. In de marge van de bestuursvergadering van Nautilus constateerden we dat het momenteel weer goed gaat in de biologische sector, wat aanleiding gaf tot speculaties of dit mensen zou verleiden over te schakelen naar deze productie, waar wel ruimte voor lijkt.
Dergelijke omschakelingen zijn forse strategische beslissingen voor boeren, en die worden in mijn ogen vaak gedreven door "een man, een plan en een crisis". In de jaren negentig schakelden veel akkerbouwers over omdat het in de gangbare sector slecht ging (de crisis), en de overheid subsidie gaf om de omschakelingsperiode (met minder productie maar nog geen hogere bio-prijzen) te overbruggen. Na de sanering in afgelopen jaren is ook die subsidie verdwenen, waarmee de overschakeling een forse investering is geworden. In de gangbare akkerbouw is het geloof in de toekomst ook weer terug en veel ondernemers hebben in het afgelopen jaar al strategische keuzes gemaakt. Wat mij tot de conclusie brengt dat het met het aantal nieuwe toetreders wel eens niet zo'n vaart zou kunnen lopen. Enkele van mijn gesprekspartners wezen er op dat er altijd weer mensen (veelal 40ers) zijn die voor een keuze staan, en hielden een toeloop toch wel voor mogelijk. Die goed is voor de ontwikkeling van de sector en de organisaties, maar kan ook prijzen wel wat drukken.
Dat de grens tussen biologisch en 'plattelandsontwikkeling' niet zo groot is werd me ook duidelijk. Ik sprak een ondernemer die is omgeschakeld van bio naar recreatie. Daarmee de stelling van Dirk Strijker in mijn blog van woensdag illustrerend dat burgers (want dat zijn ex-boeren) meer aan plattelandsontwikkeling doen dan boeren. Daar is niets mis mee, dus zoek je nog iets sportiefs voor een familiefeest of bedrijfsuitje, ook in je achtertuin, kijk op JumpOutdoor.
Iets dergelijks zag ik in Driebergen bij de Kraaybeekerhof (en niet Kraayenbeekerhof, zoals veel mensen op het internet schrijven). Ik kende het van naam als opleidingslocatie voor de biologische landbouw. Het is een landgoed midden in Driebergen, vlak bij de A12, dat op het landgoed ook een lekker restaurant en vergaderzalen exploiteert. En ook restaurants in vergelijkbare locaties runt, zo las ik op hun website. Als ik zo het bedrijf en de website zie, zou me niet verbazen dat de recreatie en horeca meer in het laadje brengt dan de bio-producten. De natuur en bio dragen hierbij aan een veelzijdige formule die vooral een oase van rust biedt in een druk Driebergen en verre omgeving. Overigens vergaderden wij er met een aantal Wageningen UR managers over ons vak: managen en wat daar in onze organisatie aan mankeert. Wat uitmondde in een cursusje onderhandelen. Waarover een andere keer meer.
En dan herkende ik op deze locaties nog wat over onroerend goed beheer. Ik hoorde dat rond Lelystad is vastgesteld dat het gebied met biologische produktie aan de noordkant, tussen stad en spoorwegemplacement biologische landbouw blijft en geen stedelijke uitbreiding wordt. En dat er begrijpelijkerwijs ondernemers zijn die dat prima vinden, maar dat er ook veel zouden zijn die best uitgekocht hadden willen worden. Om op dergelijke locaties bij Lelystad of midden in Driebergen zeer duurzaam landbouw te handhaven, zijn de juiste instrumenten nog niet gevonden. Vroeg of laat kan en zal een ondernemer altijd bezwijken voor de verlokking van de verkoop. Gelijk heeft hij, want dat draagt vaak substantieel bij aan zijn rendement. Maar misschien moeten we ook niet willen dat bestemmingen duurzaam bevroren worden. De wereld verandert nu eenmaal, dat maakt het zo boeiend.