De these van Heather is dat Europa ontstond in de eerste 1000 jaar en niet zozeer uit het Romeinse Rijk maar van West naar Oost. Het eerste gebied van ontwikkeling was het westen (Ierse monniken, Engeland) vervolgens ging het centrale gebied tussen Rijn en Wistla (Warschau) zich ontwikkelen (en had misschien toch nog wel wat baat bij restanten van de Romeinen) en daarna het Oosten. En daarmee verschoof het zwaartepunt van Europa van de Mediterranee naar het Noorden. Achterliggende verklaring: de gronden in het Noorden zijn zwaarder en moeilijke te bewerken, idem het kappen van bossen - vraagt om technologie, maar als je het eenmaal hebt geleerd en aankunt, dan leveren die zware gronden in dat klimaat meer op per ha. En kan dus meer bevolkingsgroei aan.Nog een mooi inzicht: de grens van het Romeinse rijk (en andere veroveringen) ligt daar waar de marginale kosten van veroveren gelijk zijn aan de potentiele (belasting) opbrengst in het te veroveren gebied. Ten noorden van de Rijn was te dun bevolkt en dus stopten de Romeinen. Rond die garnizoenssteden langs de grens kan wel een economie ontstaan, omdat het legeren van bv 15.000 soldaten wel tot een lokale vraagexplosie leidt.
En tot slot een verklaring waarom of boerenopstanden niet veel voorkomen en geen succes hebben; revoluties zijn een bijverschijnsel van de fabriekscultuur. Oorzaak: de organisatiekosten van het protest. Er is in de Engelse revolutie 1 boerenopstand geweest, maar vooral in de counties rond Londen, boeren trokken de stad in, doodden een paar hoge officials en de koning gaf ze in een verdrag gelijk. Boeren blij naar huis, koning verscheurt contract omdat boeren eenmaal thuis toch geen macht meer kunnen uitoefenen.
Een economische kijk op de geschiedenis, met of zonder Marx, blijft interessant.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten