coops en kwaliteit

Nog een interessant inzicht uit het boeiende boek van Ronald Rommes: Voor en door boeren? In dit geval over cooperaties en product-kwaliteit. Er zijn afgelopen jaren veel artikelen verschenen over cooperaties in o.a. de wijn die aantonen dat cooperaties vaak niet de hoogste kwaliteit in de markt leveren.
Dat komt dan doordat cooperaties het lastig vinden om onderscheid te maken tussen leden of het lastig vinden de leden eisen op te leggen over hoe er geproducteerd moet worden.
In dat licht is het op zijn minst opvallend dat er cooperaties zijn ontstaan juist om onderscheid naar kwaliteit te maken. Zo werd (tijdens WO1) in Noord-Holland een wolcooperatie opgericht omdat de boeren ontevreden waren over het feit dat handelaren weigerden naar kwaliteit uit te betalen. Het argument speelde ook bij de oprichting van cooperatieve exportslachterijen.
De boeren hadden door dat je door het uitbetalen naar kwaliteit een proces in gang zet waarbij ook de gemiddelde kwaliteit omhoog gaat: wie aan de onderkant zit leert, of wordt eruit geconcurreerd. Dat is een inzicht waar huidige exportslachterijen nog wat van kunnen leren.
In de handel is vaak het business model dat men niet alleen kopers en verkopers aan elkaar koppelt maar door menging ook vanuit verschillende aangeleverde kwaliteiten een gewenste kwaliteit maakt. Daarbij wordt lang niet altijd de slechte kwaliteit van een prijskorting voorzien (hoewel de handelaar daar wel belang bij heeft) of de goede kwaliteit beloond. Als je dat te bont maakt, ontstaat er blijkbaar opstand en is de cooperatie een alternatief.