Luctor et Emergo

Toch nog een keer terug naar de Slag om de Schelde. De wapenspreuk van Zeeland werd als titel gebruikt op een uitgave van De Spaarnestad die voor F 1.40 aan de man werd gebracht. Groot formaat met veel foto's documenteerde het hoe Zeeland de oorlog uit kwam. Veel plaatjes met water.  Slecht papier zo schat ik in, of het is in het Zeeuwse familiearchief slecht bewaard. Ik vermoed dat het van eind 1945 is. Als het over Duitsers gaat liegt het taalgebruik er niet om.
Twee zaken die ik niet wist. Dat Schouwen en Tholen in 1944 door de Duitser onder water zijn gezet (net als de Wieringermeer en de Tweemanspolder van Zevenhuizen en vermoedelijk nog meer). In Schouwen duurde dat dus net als op Walcheren een half jaar, dodelijk voor bomen en bodemvruchtbaarheid (op een recente stegentocht leerde ik dat op Walcheren je alleen oude bomen vindt in Middelburg dat wat hoger ligt en droog bleef, en langs de duinen). In Schouwen was dat zuur omdat na de bevrijding van Philipsland het verzet met de Armeniërs in Duitse dienst een plan had om de bevrijding tot stand te brengen. Maar de geallieerden vertrouwden dat niet en durfden het op de smalle dijken omringd door water niet aan.
Tholen werd wel snel zonder veel slag of stoot bevrijd en dus in herfst 1944 al weer droog gepompt. Dat leidde in 1945 tot fake news. Er verschenen verhalen over een wonderbaarlijke oogst en de wetenschap (die gewaarschuwd zou hebben voor een problematische oogst na het zoute water) werd voor gek gezet. De vele regens in de herfst van 1944 en het afgezette slib zouden wonderen doen. Dat bleek later helemaal niet waar, de oogst bleef steken op 70% van normaal.