vrijdag 2 mei 2008

Westelijk Flevoland (v/h de Markerwaard i.a.)

Het is vandaag extra druk bij de milieustraten, zo begrijp ik. Mooi weer voor de voorjaarsschoonmaak en niet alles is op de vrijmarkten van de hand gegaan. Met opruimen kom je ook aardige dingen tegen. Zo vond ik een uitgave van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat uit 1980: "Markerwaard: nieuwe ruimte", een populariserend rapport voor de planologische kernbeslissing waarin de regering voorstelt de Markerwaard in te polderen. Leuke foto's en kaarten en alleraardigste jaren-80 voorlichtingsspeak.
Dat boekje gaat dus alsnog de boekenkast in bij het schap IJsselmeerpolder-memorabila. Enerzijds uit nostalgie. Een van mijn eerste en meest beleidsgevoelige klussen in de jaren tachtig als jong onderzoeker was het helpen uitrekenen wat de waarde van die grond was. De regering becijferde indertijd dat de inpoldering 30.000 gulden per ha kostte en dat vergelijkbare grond elders in het land 50.000 gulden waard was. [een euro was ongeveer twee gulden twintig, weet u nog?] De cijfers vond ik letterlijk terug op pagina 17 van het rapportje, waar meteen maar geclaimd wordt dat de Markerwaard dus 2 miljard (41.000 ha * 50.000 gulden) waard is. Eerlijker was misschien geweest te stellen dat we met inpolderen 0,8 miljard verdienen (41.000 ha * [50.000-30.000]).
Maar bovenal is het probleem dat dit een private vergelijking is en het voorstel was om er op grote schaal pootaardappelen, bloembollen, tarwe en suikerbieten te gaan telen. Bij de eerste twee heeft Nederland zo'n groot marktaandeel dat prijsbederf optreedt en bij suiker en tarwe betaalde de belastingbetaler via de marktordening mee. We toonden dus aan dat de maatschappelijke waarde veel lager was dan de private waarde van 50.000 gulden. Daar waren weinigen blij mee.
Anderzijds zou me niet verbazen dat gezien de huidge markten en "ruimtegebrek" binnen afzienbare tijd dit plan voor inpoldering weer eens uit de kast komt. Dan kan dit V&W rapport nog handig zijn. Twee tips voor de voorstanders: noem het geen Markerwaard maar Westelijk Flevoland en wijs er op dat het landbouwbeleid hervormd is en dat Afrika om onze producten zit te smachten, zeker als ze door grotere productie goedkoper worden. Blijft wel dat we nog steeds een groot deel van de pootaardappel- en bloembollenmarkt hebben, en inmiddels is de opportunity cost van natuur ook gestegen, dus of een MKBA zoveel anders uit zou vallen?

Geen opmerkingen: