eerste super

 De eerste supermarkt in Nederland werd in maart 1952 geopend in de Oranjestraat in Schiedam door Albert Hein, of beter gezegd diens kleinzoon Ab Hein. Het was een revolutie. Sommige klanten weigerden een mandje, omdat ze maar een bepaald product kwamen halen, maar keerden met handen vol producten op hun schreden terug om er alsnog een te pakken. Sommigen klaagden dat er zo meer verkocht werd, maar Heijn framede dat anders: nee, u vergeet zo veel minder. 

Ik wist dat Albert Heijn de huismoeders in de jaren zeventig aan de sherry had geholpen, maar eerder was al de bierconsumptie omhoog gegaan. De gemiddelde Nederlander dronk in 1950 nog 0.9  liter en in 1960 was het 26 keer zoveel. De stigende welvaart (en was in 1950 hier bier wel van de bon?) zal wel minstens zoveel geholpen hebben, maar de supermarkt maakte het ook mogelijk gewoon een kratje mee te nemen in plaats van hardop bij de kruidenier (was dat niet de slijter?) om een kratje te vragen. 

De supermarkt zou ook geholpen hebben de verzuiling af te breken. Want je ging nu naar de buurtsuper in plaats van de katholieke of confessionele kruidenier.  Althans dat claimde Ab Heijn. 

Ik ontleen de wijsheden aan een leuk interview met Ad van Liempt die zaterdag in NRC zijn boek Roaring Fifties toelichtte waarin de these wordt verdedigd dat er veel meer dynamiek in de jaren vijftig was (niet alleen Heijn, ook mediaster Pia Beck en anderen) dan we op basis van Reve's de Avonden en andere spruitjeslucht-verhalen aannemen. 

Coen Verbraak: Jaren 50 saai? _ Er zaten echte vernieuwers bij in: NRC 15.1.2022