De Fundamenten

Onze lunchclub van oudere heren zag door de Covid-19 maatregelen zijn nieuwjaarsbijeenkomst in rook opgaan. Van het budget kregen alle leden het boekje De Fundamenten van Ramsey Nasr. Het zijn een drietal Corona-gerelateerde essays.  Hij stelt daarin dat de pandemie duidelijk maakt dat het politieke en economische systeem in afgelopen decennia de fundamenten van onze samenleving heeft aangetast. De neoliberale opvatting van het organiseren van de maatschappij moet het ontgelden, met als verpersoonlijking daarvan onze MP. En in het bijzonder gaat de knoet ook over de miljardensteun om bedrijven in stand te houden die niet duurzaam genoeg zijn voor de toekomst.

Waar het dan wel erg ver gaat is het afschaffen van het principe van winstmaximalisatie - iedereen streeft naar nut. Het lijkt erop dat Nasr de economie als zero-sum game ziet en in navolging van Malthus de rol van innovatie sterk onderschat. Ook het feit dat we gezien de evolutietheorie (zonder meteoriet en uitstervende dino's waren we er niet geweest) onze plek op aarde moeten heroverwegen gaat ver, en de daar uit voortvloeiende tirade tegen de vleesindustrie te ver. We moeten naar minder dierlijk eiwit maar zero-tolerance lijkt me niet nodig en ook niet zonder risico's.  

Evenzo zou de crisis wellicht niet ontstaan zijn als de markt van Wuhan met zijn vleermuis-delicatessen eerder vervangen was door een KFC of ander fast-food restaurant. Maar dat de pandemie bepaalde structuren in onze samenleving bloot legt die ongewenst zijn en aan moet zetten tot fundamentele vernieuwing, daar heeft Nasr een punt.