dinsdag 6 mei 2014

Ontstoken wortel in onderzoeksbeleid

Ik zit vandaag in Boedapest om over Agricultural Knowledge and Innovation Systems van gedachten te wisselen. Met een lezing mijnerzijds als aftrap [hoewel ik al in de jaren 80 leerde bij spreken niet voor te lezen].
Goede reden om nog een een stukje uit de NRC van dit weekend te documenteren, enigszins in vervolg op een eerder stuk en blog over economisering van de publieke dienstverlening
In een stukje van Margriet van der Heijden met de titel "Op wetenschap is een lachspiegelmodel van de vrije markt losgelaten" (en met een chapeau Onrust en rumoer) citeert ze de fysicus en PvdA-lid Jelmer Renema die vindt dat het systeem is dolgedraaid: "Op de wetenschap, net als op veel andere publieke diensten, [is] een soort van lachspiegelmodel van de vrije markt losgelaten. Het idee dat het beste resultaat vanzelf komt bovendrijven als je mensen in harde competitie om beschikbare middelen laat aangaan".
Renema gelooft niet dat je zo het beste bovenhaalt, zie bankier Bernie Madoff en wetenschapper Diederik Stapel. En dat zou komen omdat wel het middel (competitie) maar niet het doel is gedefinieerd. Relevance lost. "wat moet dat dan zijn, dat beste resultaat dat boven moet komen drijven; waaraan moet het voldoen, welke rol speelt wetenschap in onze samenleving".
Als je die vragen niet oplost (en hij verwijt  de beweging Science in Transition dat niet te doen) dan zullen bestuurders de kritiek aangrijpen om "het dolgedraaide systeem in bedwang te houden met nog meer regeltjes en controlemechanismen". Volgen enkele voorbeelden van handtekeningen- en parafenjacht. "Het leidt tot cynisme. Tot een houding: als wij doen alsof we luisteren, dan kunnen zij doen alsof ze de baas zijn. Terwijl je eigenlijk samen zou willen nadenken over de vraag waarom wetenschap belangrijk is en hoe de wetenschap de maatschappij moet dienen".
Misschien moeten we het in het AKIS-3 rapport citeren - of zou het een typisch Nederlandse discussie zijn? Of zouden doel en relevantie in agro duidelijk en onomstreden zijn ?

NRC 3 mei 2014

Geen opmerkingen: