vrijdag 21 juni 2013

Super-cycli

The National Bureau of Economic Research publiceerde in maart een paper over de lange termijn prijsontwikkeling. Lange termijn is hier echt lange termijn: 160 jaar. Het blijkt dat over de periode 1950 - 2011 (ook niet echt kort) de prijzen van veel commodities (voor inflatie gecorrigeerd) fors zijn gestegen, vooral energie (olie en gas) maar ook goud. En rundvlees.
Maar niet voor de voedselgewassen. De stelling vandaag van een van de sprekers op het congres van de Stichting Veldleeuwerik dat de stijgende energieprijzen en voedselprijzen hand in hand gaan was in ieder geval de laatste 50 jaar onzin - ook al zijn onze gewassen erg energie-afhankelijk. Suiker, mais, tarwe, cacao, koffie, ze daalden allemaal met 50 tot soms 100%.
Dit soort lange termijn bewegingen gaan zo langzaam dat ze meestal niet opvallen, een korte termijn stijging of juist daling in de supercycles duurt al snel een generatie. Tussen dal en top (+20% ten opzichte van trend) zit toch niet meer dan 40 jaar.
Met name snelle economische groei en sterke trek naar de stad gaan gepaard met sterk stijgende prijzen: 1890s in de VS, de 2000s in China, maar ook de 1930s en de 1960s. Dan is er veel behoefte aan grondstoffen, ook voor de bouw. De huidige opgaande golf is ergens tussen 1994 en 1999 begonnen, door de groei van de ontwikkelingslanden. In het verleden kwam de piek na gemiddeld 20 jaar, daarna was het aanbod genoeg gestegen om de prijzen naar de trend terug te laten keren - en erger. (Schalie)gas is het eerste voorbeeld waar het nu kantelt, en het sleurt steenkolen al mee.
Velen verwachten hogere voedselprijzen in komende jaren - na lezing van dit artikel kunnen daar toch enige vraagtekens bij worden gezet.

Ontleend aan The Economist 8.6.2013 / paper David Jacks, NBER.

Geen opmerkingen: