Coase na Corona

 Liefhebbers van het werk van Nobelprijswinnaar Ronald Coase over transactiekosten (zoals ik) konden vorige week genieten van een artikel in The Economist met de titel The Fuzzy Corporation (14.1.2023). Over de vraag hoe digitale technologie de organisatie van bedrijven verandert.

Technologie verandert transactiekosten en daarmee de beslissing wat een bedrijf zelf doet en wat het uitbesteedt. De industriele revolutie betekende het einde van het 'putting out' systeem, waarin een bedrijf grondstoffen (zoals katoen) kocht, dat afleverde bij zelfstandige ondernemers (boerinnen) en het eindproduct voor de verkoop weer ophaalde. De zelfstandigen werden in feite tegen stukloon betaalt. De huidige kalverindustrie lijkt er nog op. Maar de innovaties als waterkracht en spinmachines in de 1e industriële revolutie maakte het aantrekkelijk de productie intern in de fabriek te doen en de arbeid naar de fabriek te verplaatsen.  Stoomkracht deed er nog een schepje bovenop. En elektriciteit maakte dat die fabrieken nog gemakkelijk groter konden worden, met lagen op elkaar omdat kracht makkelijker te verplaatsen was dan met die aandrijfbanden. 

De telegraaf, de telefoon en later de container en IT maakt het voor multinationals makkelijker om werkzaamheden over grote afstanden te combineren en eventueel elders uit te besteden aan onderaannemers. Het blad vraagt zich nu af wat of breedband, digtiaal vergaderen (zoom etc) en Covid-19 in dat kader betekenen. Het lijkt erop dat bedrijven beter kunnen meten wat medewerkers (extern en intern) doen, niet alleen in termen van output, maar ook in het proces van iets maken. Dat betkent dat werken op afstand makkelijker is, zowel intern (je hoeft niet elke dag naar kantoor of kan vanuit de provincie werken) als extern (je kunt het in andere, goedkopere, landen laten doen). Platformen voor free-lance helpen daarbij. 

Ook de samenwerking met andere bedrijven is makkelijker geworden. Outsourcing neemt toe.  Een en ander lijkt vooral consequenties te hebben voor het witte-boordenwerk in dure westerse regio's. Lage lonen landen en werkgevers profiteren.