geen nooit meer honger a.u.b.

Deze week moest ik er een paar mensen weer eens op wijzen dat de term Nooit meer honger als uitgangspunt voor Mansholts jaren 50 landbouwbeleid historisch onjuist is. Het ging om exportbelangen: er moesten kapitaalgoederen worden geïmporteerd om de oorlogsschade te herstellen en de economie op gang te krijgen. Daar waren dollars voor nodig. En dus moest er geëxporteerd.

Dat in 1952 koffie als laatste van de (distributie) bon ging was dus geen hongerbestrijding, er was koffie genoeg in de wereld. Het bespaarde dollars, die moest je niet aan luxe levensmiddelen besteden. En de honger was eerder het land uit dan de nazi's, door voedselhulp in de laatste maanden van de oorlog (en herstel van het IJsselmeertransport).

Toevallig kwam ik eze week ook een leuke bron tegen die het op andere wijze illustreert. J.L. van Zanden, niet de eerste de beste historicus, schreef een hoofdstuk in een boek "Agrarische geschiedenis" dat eind jaren 80 verscheen. Ik citeer: "Direct na de Tweede Wereldoorlog werd de wederopbouw van de economie, die door de dollarschaarste zeer afhankelijk was van exportinkomsten, nog voor een belangrijke deel door agrarische exporten mogelijk gemaakt. Tussen 1945 en 1950 leverde de landbouw nog bijna de helft van de totale uitvoer. ".  45% van de productie werd uitgevoerd. Met andere woorden: hoe zo landbouwbeleid voor hongerbestrijding ??