Mijn laatste blogpost gaat over de verhoudingen tussen de standsorganisaties. Die was verre van harmonieus, hoewel er ook goed werk samengewerkt in de nationale lobby. Vooral het KNLC moet het ontgelden. Dat vond die verzuiling maar niets en heeft altijd gestreefd naar 1 organisatie. De CBTB brak daar in 1918 onderuit en dat werd ze niet in dank afgenomen. Eind jaren dertig deed KNLC coryfee H.D. Louwes (ook oprichter van het LEI) vanuit het KNLC nog een poging de boel weer bij elkaar te brengen. Diepenhorst schrijft er zeer vilein over. Ook de samenwerking in de Stichting voor de Landbouw net na de oorlog als voorloper van het Landbouwschap wordt kritisch bezien. Het wordt neergezet als een construct dat door geïnterneerde topmensen in afzondering bedacht is (niet onjuist) en niet aansluit bij het gevoel van het volk dat die interneringssaamhorigheid niet heeft ervarenEen van de provincies waar de concurrentie wordt gevoerd is Zeeland waar een aantal actieve protestanten en een Nederlands Hervormde dominee overtuigd lid zijn van de aloude Zeeuwse Landbouw Maatschappij (ZLM, een KNLC club). Het gedenkboek beschuldigt de ZLM ervan dat bij de opkomst van de CBTB begin jaren 20 juist uitgesproken protestanten (lees: gereformeerden zo vermoed ik) ging benoemen in lokale en centrale besturen. En ook na de Tweede Wereldoorlog wordt men van iets dergelijks beticht: ZLM voorzitter Doeleman was blijkbaar in de ogen van velen niet anti-Duits genoeg geweest en werd na de oorlog vervangen. CBTB auteur en 30 jaar voorzitter prof. Diepenhorst vindt dat hem daardoor leden worden onthouden, want anders waren er mensen overgestapt van de ZLM naar de CBTB.
Full disclosure: ik herken helemaal dat ik uit een Hervormd gezin naar de Openbare School ging, de Christelijke school was voor de gereformeerde broeders. Iets wat later in Flevoland niet iedereen begreep. Interessant fenomeen, die verzuiling.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten