het Kundus-debat en de landbouwsubsidies

Rode diesel - in NL
verdwijnt die, nu Cyprus nog

Het spannende debat deze week in de Tweede Kamer waarin het huzarenstukje van het wandelgangen-akkoord rond de -3% begroting na 7 weken Catshuis onderhandelingen werd gepresenteerd, doet me breken met de gewoonte niet over de actuele politiek te bloggen. Wetenschappers die de politiek informeren moeten daar een beetje voorzichtig mee zijn.
Dat ik dat nu bij deze historische gebeurtenis toch doe is omdat PvdD kamerlid Esther Ouwehand een aantal keren nadrukkelijk GroenLinks aanviel op het ontbreken van de vleestaks en een herziening van de landbouwsubsidies in het akkoord. Ik zie dat dit ook het weekblad Boerderij is opgevallen en er op dat forum flink over wordt gediscussieerd. Tijd dus voor een persoonlijke kritische noot.
.
Op die vleestaks had ze vanuit haar opvattingen misschien nog wel gelijk: men had vlees naar de 21% btw kunnen overhevelen of een accijns instellen. Of dat veel geld oplevert (daar ging dit akkoord om, niet om wat anders) is de vraag. Het antwoord van Jolande Sap (GroenLinks) was niet haar scherpste: ze voorzag problemen met de chorizo op de pizza. Dat lijkt me mee te vallen: zoveel slachterijen en importeurs hebben we niet. Grenshandel misschien wel. Maar het echte punt is natuurlijk of het geld op zou leveren - daar ging dit debat over.

Waar de PvdD er naast zat was m.i. de interpellaties over landbouwsubsidies en de "veefabrieken", dus vandaar deze blog. Want de kamer gaat helemaal niet over het afschaffen van die landbouwsubsidies en daarmee een kleiner begrotingstekort. Daar gaat Brussel over. En als komende jaren bij de uitwerking van nieuw Brussels beleid voor Nederland men daar wat wil bijsturen, dan heeft dat nauwelijks effecten op de intensieve veehouderij die de PvdD zo bekritiseerd. Die krijgen weinig subsidies (alleen omdat men wat mais teelt) en pak je ook maar voor een beperkt deel aan met het extra steunen van de melkveehouderij. De bescherming van de intensieve veehouderij zit niet subsidies maar in bescherming aan de buitengrenzen. De PvdD kan vanuit zijn optiek beter pleiten voor een vrijhandelsverdrag met Brazilie, zodat de concurrentie stevig toeneemt en de mest-voer cyclus aldaar wordt gesloten: dan gaan we vlees in plaats van voer importeren.
Waar het gaat om de melkveehouderij, is het effect van de subsidies ook niet zo eenduidig. Ze zijn losgekoppeld van productie. Hier is dus het quotum bepalend. Wie niet wil uitbreiden moet dat handhaven. De kamer kan straks mogelijk subsidies weghalen bij de melkveehouderij door een flat rate in te stellen zodat ook bloembollentelers of fruittelers profiteren. De economische rationale daarachter is ook ver te zoeken, maar zo haal je subsidies weg uit de veehouderij. Daar mag de PvdD dan nog wel aan laten rekenen, want het zou zo maar kunnen dat dit er toe leidt dat juist de kleine melkveebedrijven versneld stoppen en de schaalvergroting doorzet.
Kortom: economische mechanismes moet je in een politiek debat niet buiten beschouwing laten, dat leidt tot teleurstellingen mocht je gelijk krijgen.