woensdag 18 april 2007

Risico van de health check


Landbouwbeleid brengt risico's mee, zo realiseerde ik me vandaag. Eerst toen ik een stuk van een collega uit een EU project over inkomensrisicos zat te lezen. Maar later kwam ik er in het kader van ons eigen akkerbouwbedrijf ook achter. Theorie en praktijk ontliepen elkaar hier wel heel weinig.
Ik moest -om hier verder niet terzake doende reden- de waarde van de toeslagrechten bepalen. Volgens mijn accountantskantoor liggen die op twee, hooguit drie keer de waarde. Ik had dat hoger verwacht, tenslotte is de rentestand niet zo hoog dus aan een uitbetaling over 5 jaar kun je ook nog wel wat waarde toekennen.
Maar in de markt wordt veel risico ingeprijsd: je kunt ook zonder toeslagrechten produceren en boeren zijn bang dat er bij de zgn. health check van het Gemeenschappelijk LandbouwBeleid (de volgende mid-term review) in 2008 drastische maatregelen genomen worden. Zo is bekend dat de EU Commissaris Fischer-Boel een maximum per bedrijf wil. Dus zijn kopers bereid alleen de uitbetaling voor 2007 en die voor 2008 te betalen en misschien nog wat voor 2009.
Een zo forse ingreep leek me nog niet zo waarschijnlijk (zo heet wordt de soep meestal niet gegeten, en we hebben die rechten nog maar net, meestal gaat zoiets wel een jaar of 10, 15 mee), maar aan het eind van de dag las ik bij een biertje op het eigen terras The Economist van 17 maart met een special over de jarige EU. Was eerder nog niet van gekomen. En die zette me toch aan het denken.
Het blad beschrijft een scenario waarbij er in 2008 of 2009 een mega-deal gemaakt wordt rond zowel de EU Grondwet discussie als het budget voor komende jaren en daarmee de middelen voor het GLB. De deal zou dan zijn dat het UK een (verwaterde) grondwet accepteert en het einde van de (Margaret -handtasje- Tatcher) rebate in ruil voor een forse hervorming van het GLB met veel minder geld voor boeren. Daarbij zou eventueel compensatie plaats kunnen vinden door lidstaten zelf ook betalingen aan boeren te laten doen, de zgn. re-nationalisatie. Daar is Fischer-Boel fel tegen want het vermindert de macht van Brussel, maar sommige Fransen, met name in kringen van Sarkozy, zouden er wel wat in zien, omdat er een kans bestaat dat Frankrijk komende jaren netto-betaler wordt. En dan kun je maar beter zo'n deal maken voordat boeren in Polen en de rest van het Oosten (die nu nog niet verslaafd lijken aan de toeslagen) dwars gaan liggen.
Het lijkt me persoonlijk een fantastisch scenario (in allerlei betekenissen van het woord, behalve misschien voor de waarde van onze toeslagrechten), en je zou bijna denken dat de markt het al heeft ingeprijsd. Blijkbaar zijn er weinig kopers voor toeslagrechten te vinden - staatsobligaties zijn veiliger en dan heb je geen grond nodig om het rendement te incasseren.
.
Literatuur: Fit at 50? A special report on the European Union, in the Economist, March 17, 2007

1 opmerking:

Anoniem zei

aangaande de toeslagrechten: de verwachting was inderdaad dat deze aardig wat op zouden brengen bij verkoop. wat ik van veel kanten hoor is dat ieder-een moeite heeft om ze onder te brengen en weinig behoefte heeft aan extra toeslag-rechten.wordt er minder geteeld dat voor steun in aanmerking komen of heeft de berekening geleid tot hoge toekenningen?