Vrijdag waren we weer eens op de Eemland hoeve. Nu voor een bijeenkomst over duurzaamheid in de melkveehouderij. Ik mocht er een verhaal houden over duurzaamheid en concurrentiepositie, naar aanleiding van een door ons (het LEI bedoel ik) gepubliceerd rapport. Er volgde een nuttige en open discussie, met bijvoorbeeld weinig vooringenomen standpunten over de relatie tussen bedrijfsgrootte en duurzaamheid [vaak worden grote bedrijven als weinig ecologisch duurzaam gezien terwijl kleine bedrijven juist veel eerder te intensief zijn en zeker niet economisch duurzaam]. Over de conclusies gaat de Stuurgroep Technology Assessment voor de kerst de minister adviseren - dus daar hoor je me hier niet over.
Mijn eigen indruk (en inbreng in de discussie) is dat de ontwikkelingen in de melkveehouderij tot 2020 aardig vastliggen: een forse autonome schaalvergroting waarbij denken in kostprijs centraal staat (vanwege liberalisatie beleid) en meer toegevoegde waarde in producten voor bepaalde groepen (segmenten) van consumenten. Die produkten komen deels van de grote zuivelconcerns (die het nog veel over "de" consument hebben, in plaats van 'groepen van consumenten'), deels van kleine nieuwkomers a la Heida Zuivel. Het zou me verbazen als meer dan 10% van de boerderij melkstroom in 2020 apart gehouden wordt en in die produkten gaat. En het zal dan niet eens altijd om reden van landschap (inclusief de fameuze weidegang van koeien) zijn. De redding van het landschap komt dus niet uit de markt - als er iets gered moet worden en te redden valt. Zo gaan de koeien op stal vanwege verkaveling, niet schaalgrootte an sich.
We werden gevraagd wat we de nieuwe minister zouden adviseren in deze. Mijn suggestie a titre personel zou zijn:
- spreek niet meer over DE melkveehouderij, er zijn segmenten (de Rouveen-specialty melkerij etc)
- faciliteer de innovaties die de maximaal 10% melkstroom in speciale producten proberen tot stand te brengen
- zorg voor een realistische beoordeling en beeld van de relatie schaalgrootte en duurzaamheid: een melkveebedrijf van 1000 koeien in de Veekolonien is wellicht duurzamer dan een zetmeelaardappelbedrijf in de Veenkolonien of een melkveebedrijf met 60 koeien in Brabant - of niet: laat dat eens uitzoeken.
- kijk of je weidegang kunt stimuleren door kavelruil e.d.
- kijk of je landschap kunt behouden door te betalen voor publieke zaken als houtwallen.
- en laat verder de sector zich gewoon ontwikkelen, dan komt het wel goed.
de foto komt uit het Bomenblad van Alterra en is gemaakt door Theo Tangelder
Geen opmerkingen:
Een reactie posten