Trilemma

 

Gisteravond nam ik deel in een paneldiscussie in Wageningen in de afsluitende sessie van de reeks Economic Perspectives for a Circular Food System. Geinspireerd door een column in de NRC van afgelopen zaterdag van Robbert Dijkgraaf leek het me wel aardig om het probleem maar eens te schetsen als een trilemma, dat sprak wel aan.

Een trilemma is meer dan een dilemma, het is een keuze uit 3. Dat kan lastig zijn als je met meerdere mensen moet besluiten. In sporttermen: als Ajax van Feijenoord wint, Feijenoord van PSV en PSV van Ajax, dan wordt het lastig om de landskampioen aan te wijzen. 

In de discussie over het voedselsysteem blijkt het lastig om een keuze te maken uit :]

a] lage voedselprijzen voor mensen met lage inkomens en internationale concurrentie (dat gaat ten koste van natuur en aantal boeren gezien de nodige schaalvergroting)

b] veel natuur en milieu (dat gaat ten koste van de lage voedselprijzen en de kostprijsverhoging leidt tot koude sanering en daarmee schaalvergroting)

c] veel boeren (weinig uitstroom leidt tot een te hoge kostprijs en intensivering die ten koste gaat van natuur en milieu).

We moeten het dus eens raken over een evenwichtige afweging. Probleem lijkt dat sommigen 1 doel heilig verklaren. Dan komen we er niet uit.