Dinsdag (30 april) had de NRC veel aandacht voor Fien & Teun. Nooit van gehoord. De journalist van het stuk vermoedde dat al, wie geen (klein)kinderen tussen 0 en 8 jaar heeft, zal het fenomeen ontgaan zijn. Het gaat dus om cartooneske figuren voor kinderen, die in dit geval avonturen op de boerderij beleven. Ze zijn bedacht door een bureau Lief! dat lifestyle baby- en kinderartikelen ontwierp. Het ging failliet maar de buurman-ondernemer Michael van Hoorne zag er brood in. Hij gaf de al door een illustrator tot leven gewekte figuren een educatief tintje mee over het landleven op de boerderij. Dat lijkt de basis van het succes te zijn. Inmiddels zijn er een paar succesvolle kinderfilms, merchandise en een pretpark en een vakantiepark. Er waren al een tv-serie, muziekalbums en theatershows. Data alles in en vanuit de Alblasserwaard. Met inmiddels een paar franchises in China die thema's voor hun parken zoeken.
De journalist ziet er de Ot en Sien van de 21ste eeuw in. De clichébeelden van klompen, melkbussen,, molens en kaas zijn volop aanwezig. De doorbraak kwam in de periode dat ook BOer zoekt Vrouw zeer hoge kijkcijfers scoorde en dat Albert Heijn consumenten liet sparen voor tuintjes, potjes met zaden, zo verklaart Van Hoorne zijn succes.
Later in de week had de krant ook nog een groot artikel over 75 jaar de Schippers van de Kameleon. En hoe de boeken van Hotze de Roos ongemerkt doorspect zijn van sociaaldemocratische waarden. Met als voorbeelden dat Hielke en Sietze mensen helpen die het lastig hebben in het dorp. De crisis had diepe indruk gemaakt op de Roos, zijn vader was een 'rode' aannemer.
En zo primen we de volgende generaties.
Overigens bloeien de Stinsenplanten er momenteel fraai.
Een bijzonder recht was het windrecht, zo moest de molenaar van Oudelande 24 gulden per jaar betalen voor het windrecht. Het lijkt een vreemd recht, want de ambachtsheer levert daarvoor geen wind. Maar ook de molen had een lokaal monopolie, soms zelfs niet alleen praktisch (geen andere molens in de buurt) maar soms ook juridisch omdat er molendwang was voor de inwoners: ze moesten van de molen gebruik maken.
Het windrecht was ook een instrument van ruimtelijke ordening, althans zo interpreteer ik het op sommige plekken: de overheid / ambachtsheer garandeerde wel degelijk wind doordat er geen gebouwen of bomen mochten worden neergezet die de molenbiotoop zouden verstoren. Het is ook een recht op vrije windvang.
Zo liep de tolerantie averij op door de vervolging van de Hugenoten in Frankrijk die ook veel vluchtelingen naar ons land opleverde. Dat leidde tot wraakgevoelens alhier van Protestanten richting "de Roomschen", en in het bijzonder Jezuïeten die hier missie bedreven. oo gingen in 1691 twee hofsteden in de Zak van Zuid-Beveland waarvan de bovenverdieping tot katholieke schuilkerk was verbouwd, in vlammen op.
De NRC had vandaag een stukje over het mannelijke karakter van onze achternamen. Velen kregen hun achernaam van hun vader (Jansen ofwel Jans zoon), of van een mannelijk beroep: er zijn wel bakkers maar geen bakers (dat ligt in het Engels anders maar daar is de baker geen kraamvrouw). Velen blijken ook genoemd naar de naam van het huis waar ze woonden.
Wat in het stukje ontbrak is waarom we namen zijn gaan geven. Volgens Ab Utrecht Dresselhuis (p.23) kwam dat door de kruistochten. Voor die tijd noemde men iemand bij zijn doopnaam en eventueel zijn vaders naam. Dus Jan Klaassen. Maar bij de kruistochten waren er zoveel mensen samen dat dit zelfs bij de (lagere) edelen tot verwarring leidde, en voegde men de plaatsnaam toe. Het werd dus Jan van Arkel. Voor de adel althans. Als men van plaats veranderde, of beter, als een zoon ergens anders ging wonen nam die dus makkelijke een andere naam aan.
Boeren (althans in het rivierengebied) begonnen in de Gouden Eeuw een achternaam te kiezen, althans als ze bestuurlijke functies kregen en zich belangrijk begonnen te voelen.
