zondag 10 mei 2020

Economielessen uit de jaren 50

In het Flevolandse familiearchief kwam ik een stapeltje boeken tegen die in de jaren 50 werden gebruikt om voorlichters en boeren iets over economie en boekhouden te leren. Leuk om door te bladeren. Zo schreef ir. G.D.J. Struikenkamp "Enkele grondbeginselen van de economie" als publikatie van de Commissie kadercursussen. In 48 pagina's en begrijpelijk Nederlands een inleiding in schaarse goederen, arbeidsverdeling en de ruil, prijsvorming, inkomensvorming en internationale handel. Met grappig bedoelde tekeningen van H.J. van 't Slot.
Veel uitgebreider is het in mijn geboortejaar uitgegeven "Economie voor landbouw en landbouwbedrijf"van E. Broekhius. Het verscheen bij Wolters in Groningen en Djakarta. Afdeling A bevat 5 hoofdstukken Theoretische economie, Afdeling B gaat over algemene landhuishoudkunde (van de crisis 1880 via de prijsvorming van landbouwproducten (wie kent De regel van King en de Cyclus van Hanau?) naar de landbouwpolitiek. Afdeling C gaat over bijzondere landhuishoudkunde, wat we nu bedrijfseconomie noemen (arbeid, kapitaal, de ondernemer, de bedrijfsboekhouding, de bedrijfsvergelijking, de bedrijfsbegroting) gevolgd door een groot aantal hoofdstukken waarin alle bedrijfstakken de revue passeren. En dan is er nog een afdeling D met bijzondere onderwerpen. Deze capita selecta behandelen onder andere kosten en kostenberekening, waarde van de grond en het kleine boeren vraagstuk. Het beroemde LEI rapport was toen net een paar jaar uit.
Verder kwam ik tegen: Landbouwbedrijfsleer voor het economisch lager en middelbaar land- en tuinbouwonderwijs van J. Botman sr. Uitgegeven bij Muuses in Purmerend. Ik ben nog opgegroeid met de VAT-typering maar Botman geeft de volgende lijst van bedrijfstypen in de landbouw:
* akkerbouwbedrijven
* veeteeltbedrijven
wv. Zuivelbedrijven, Vetweiderijen, Pluimveehouderijen, Varkenshouderijen, Schapenfokkerijen
* Gemengde bedrijven
* Tuinbouwbedrijven
(onder verdeeld in: vollegronds- of koudegrondsbedrijven, glascultuurbedrijven, bloemisterijen, bloembollenkwekerijen, boomkwekerijen, fruitteeltbedrijven, zaadteeltbedrijven.

Botman schreeft ook een boekje Landbouwboekhouden, wat dan weer bij Noordhof in Groningen werd uitgegeven. En tot slot, ook als Publikatie van de Commissie Kadercursussen schreef J. Bilker iets over de Aan- en verkoopcooperaties in de landbouw.

Geen opmerkingen: