woensdag 12 januari 2011

klimaatverandering: dichter bij china

NWO publiceerde een bundel papers met onderzoek naar de gedragsaspecten van de klimaatverandering. Sommige papers zijn juridisch, o.a. met een aardig overzicht van de verschillende opvattingen over het voorzichtheidsbeginsel (precautionary principle): een modest version, een proactive en een risk-minimising versie (hoofdstuk 12 van M. Haritz). Een andere beschrijft de meta-principes van proportionaliteit en de verdelingskeuzes die de wet moet maken om de lasten te verdelen (hoofdstuk 11 van J. de Cendra de Larragan en M. Peeters).

Bij de economische papers een verhaal over het effect van klimaatsverandering op het 3S (Sun, Sea and Sand) toerisme aan Europa's kusten. Een mooie methodologie maar nog niet zulke duidelijke uitspraken over waar we in 2040 onze zomers doorbrengen (A. Moreno, hoofdstuk 3).
Een kleine eye-opener vond ik het paper over effecten op riviertransport: doordat de waterstanden op de Rijn meer gaan varieren zullen de transportkosten wat oplopen. Bij weinig water kunnen boten niet volledig beladen worden, bij veel water moet verkeer soms ook worden stilgelegd (in 1 richting) of kunnen sommige boten niet meer onder vaste bruggen door. Voor een deel kan dat opgevangen worden door infrastructuur aan te passen, maar dat kon nog wel eens lastig zijn: het moet op de Rijn deels in Duitsland, en daar profiteren dan Nederlandse boten (die het vervoer in handen hebben) van, terwijl de Duitse spoorwegen wel belang hebben bij noord-zuid rail transport. Het effect op vrachtprijzen is het grootst voor het transport van Rotterdam naar Duitsland en minder andersom. Dat komt door wat we in de vervoerseconomie het backhaul-probleem noemen: de meeste transportmiddelen willen vroeg of laat weer een keer naar huis om een nieuwe lading op te halen, en als er niet genoeg retourvracht is, komen de kosten van de terugreis dus ook terecht bij degene die de heenreis koopt.
Het is om die reden dat nu al transport naar China zo goedkoop is dat er ook oud papier, oude metalen en uien naar toe gaan. De transportkosten worden betaald door de mensen die goederen uit China laten komen. En dat wordt nog weer goedkoper als we 'om de noord' kunnen zonder op Nova Zembla te stranden. Maar dat terzijde het boeiende paper van Demirel, van Ommeren en Rietveld in het besproken boek.

P. Martens en C.T. Chang (eds): The social and behavourial aspects of climate change, Sheffield, 2010.

Geen opmerkingen: