donderdag 21 oktober 2021

Van Jorwerd naar Jorwert

Ik blogde hier afgelopen weken al over een interview van Geert Mak in de NRC en over de analyse van de Groene Amsterdammer over de teruglopende voorzieningen op het platteland. In Binnenlands Bestuur van 1 oktober krijgt Mak de ruimte om ook nog eens zijn visie op het platteland te ontvouwen. Wat samenhangt met het feit dat het precies 25 jaar geleden is dat het boek uitkwam. Er is een nieuwe uitgave van de Europese bestseller, waarin Jorwerd nu met een t wordt geschreven (het Fries heeft het van het Nederlands gewonnen), met nawoord. 

"Dat Jorwert met zijn boerenhuizen, monumentale pastorie en de kerk uit elfhonderdzoveel niet alleen dat gezellige Swiebertje dorp is, werd 25 jaar geleden pijnlijk duidelijk". zo schrijft het blad. Het boek "dat de stille revolutie op het platteland beschreef. Toen de machines kwamen, de subsidies en de banken, en wat er, als gevolg daarvan, allemaal verdween. God, ja maar in diens voetspoor ook de winkels, de scholen, de boerencultuur. De leefbaarheid op het platteland bleek zwaar onder druk te staan en vrijwel niemand, ook niet in bestuurlijk Nederland, die het zag."  Aldus Binnenlands Bestuur.

Nu heb ik me altijd wat geĆ«rgerd aan dat 'als gevolg van', omdat ik denk dat hier niet de modernisering van de landbouw het probleem was, maar ook de schaalvergroting in bv. de detailhandel. Leeuwarden was gewoon te dicht bij. 

In het interview moet de keten het ontgelden, die heeft de boer in de klem, het is een vesting van belangen. En het Malieveld noemt Mak een Landbouw-RAI gefinancierd met investeringssubsidies en belastingaftrek. Mak ziet in Frielsand de problematiek van het sluiten van de mijnen, zoals in Engeland.  Daarentegen is hij milder over de dorpskern, daar is de sanering blijkbaar gestopt. Hoewel de lagere school inmiddels ook dicht is en veel was al weg. "In Jorwert kun je ook geen bakker hebben, daar is het dorp domweg te klein voor. In omliggende kerndorpen zijn de voorzieningen redelijk op peil gebleven". En Jorwert is nu heringedeeld bij Leeuwarden, waarvvan Mak het gemeentebestuur  en ambtenarencorps stukken beter vindt. En minder vriendjespolitiek. 

Maar al met al laat het bestuur het landschap naar de 'gallemiezen'' gaan. Wat inmiddels in een volgend nummer van BB leidde tot een reactie van de burgemeester van Opsterland. 

Geen opmerkingen: