Dat landschap het gedrag van mensen stuurt, zoals Aujke van der Woud in zijn boek suggereert (zie de blog van gisteren) is niet onlogisch. Toevallig verscheen dit weekend in de NRC een rapportage van Warna Oosterbaan. Hij ging naar Berlijn, naar het Museum der Dinge, waar men de voorwerpen in ons dagelijkse bestaan archiveert. Hij ging er heen om de zgn. Berlijnse sleutel te zien. Dat is een sleutel met aan beide kanten een baard om een deur mee te openen. Het bijzondere van deze sleutel is dat je er de poort naar een gemeenschappelijke binnentuin mee open kon doen, dan de sleutel door het slot moest schuiven om hem er uit te halen en aan de andere kant de deur weer dicht moest draaien. De sleutel dwingt je dus de deur achter je dicht te doen, zodat de deur niet openblijft en iedereen de ruimte in kan.
Latour gebruikte het voorbeeld in 1993 in zijn artikel La Clef de Berlin om aan te tonen dat een ding mensen programmeert en een heel actieprogramma in werking kan stellen. De samenleving bestaat niet alleen uit mensen maar ook uit dingen die gedrag bepalen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten