druk druk druk

Ook The Econimist is het opgevallen dat het er op lijkt dat we het drukker hebben dan ooit. Althans vooral mensen met een hoger inkomen, terwijl we toch steeds rijker worden.
Natuurlijk hebben de nudgers van de behavorial economics school er enkele interessante experimenten over uitgevoerd. Zo werden mensen blootgesteld aan de eerste 86 seconden van de muziek uit de opera Lakmé (Het bloemenconcert). Zij die vooraf gevraagd waren om hun uurloon uit te rekenen werden minder gelukkig en meer ongeduldig van de musiek dan de niet-geprimeden. Ze hadden wat beters te doen, zo dachten ze. En verder krijgt de haastwereld van het internet natuurlijk de schuld, 20% van de kijkers surft weg als een video meer dan 5 seconden nodig heeft om te laden. Tussen concurrerende websites gaat het zelfs om pakweg 250 miliseconden. Multitasking helpt ook al niet, het roept het gevoel op dat nooit iets af is.
Maar de echte verklaring ligt denk ik al bij Gary Becker diel in 1965 beschreef dat een uur nu meer waard is dan een eeuw geleden. En we zijn dus weliswaar rijker om een uur vrije tijd te kopen, maar een uur werken levert ook meer op dan vroeger. De opportunity cost van vrije tijd is belangrijk gestegen.
Gevolg: we gaan per vrij-uur dus ook intensiever consumeren, we willen een sterkere belevenis die wat mag kosten. Geen boek lezen, luieren op het gazon of piano-les. Liever een lang weekend New York of bungee jumpen in Nieuw Zeeland. Simultane consumptie, zo schreef de Zweed  Stafan Lindner in 1970. Wat hij illustreerde met een passage die te mooi is om niet te citeren: "[a chap] may find himself drinking Brazilian coffee, smoking a Dutch cigar, sipping a French cognac, reading the New York Times. listening to a Brandenburg Concerto and entertaining his Swedish wife - all at the same time with varying degrees of success".
Waar het beeld is dat vroeger de uitvoerende arbeiders meer uren moesten maken dan het witteboorden-gilde, is dat nu wel gedraaid. In de VS kregen mensen zonder high school diploma tussen 1985 en 2005  8 uur meer vrije tijd, met een college diploma 6 uur minder.  Deels gebrek aan werk in de lagere klassen. Maar ook door de ongelijkheid in salarissen, en sterke mondiale concurrentie en reorganisaties in de hogere klassen. De baan-onzekerheid is toegeomen. En deze klasse moet ook veel reserveren voor de oude dag als men zijn levenswijze voort wil zetten, waarbij de rol van de staat onzeker is geworden.
Deze effecten zijn misschien nog wel sterker in de VS dan in Europa, waar de vakbonden ook geholpen hebben aan het zorgen voor veel vakantiedagen die ook opgemaakt kunnen worden. In de VS is de waarde van vakantie ook lager omdat het lastig is het gezamenlijk in familieverband op te nemen. En omdat er minder belasting wordt betaald, is het marginale inkomen van extra werk groter.
Tot slot: zeker in onzekere tijden kan het nuttig zijn je veel op kantoor te laten zien. De baas heeft bij witte-boorden werk weinig andere mogelijkheden om de productiviteit te beoordelen.

Ontleend aan: The Economist: Why is everyone so busy? 20.12.2014