Cultuur en export van instituties

Soms houd ik een pleidooi om onze instituties zoals de gouden driehoek (v/h OVO3luik) met daarin ook LEI, VWA, DLG, DR activiteiten van de overheid te kopieren in landen in de groei, van Saoedi Arabie tot diep in Afrika.
Daarbij moeten we dan wel goed rekening houden met cultuur, zo werd me gewaar uit het paper van Seth Norton ("Empirical issues in in culture and property rights") in het handboek dat ik aan het lezen ben en hier bespreek (zie de blog van gisteren).
Het begrip cultuur staat niet erg centraal in de economie, zo constateerde Chicago econoom Gary Becker al eens spijtig. Het begrip is ook niet erg eenduidig gedefinieerd: de een kijkt meer naar symbolisme, de andere meer naar 'a way of life'.
De guru op dit vlak is Geert Hofstede die het meetbaar maakte: de VS kenmerkt zich door extreem individualisme, Maleisie door groot belang van macht, Zweden (en in zekere zin heel Scandinavie, incl. Nederland) als feminien.

Americana uit Boston

Seth Norton voerde een empirische analyse uit waarin hij de Hofstede indicatoren koppelde aan metingen van eigendomsrechten, zoals respect voor de wet (corruptie e.d.) en voor eigendomsrechten (kans op onteigening en openbreken van contracten door de overheid). Dat is van belang omdat er mensen zijn (de institutionele kijk) die stellen dat instituties niet alleen heel belangrijk zijn voor een economie maar dus ook kunnen worden geexporteerd als ze superieur zijn. Daar tegenover staat dat de culturele kijk, die stelt dat instituties ook sterk cultuur-gebonden zijn en mede omdat cultuur zeer lastig is te veranderen, moet je niet al teveel verwachten van de exporteerbaarheid. Ofwel (in mijn voorbeeld): hoewel Malta en Cyprus delen van de Engelse instituties hebben overgenomen en omarmd, hebben ze ook te maken met een daarmee deels strijdige Mediterraanse cultuur (Griekenland is het land met de hoogste mate van ontlopend van onzekerheid).
Welnu de regressies van Norton geven veel steun aan die tweede hypothese. Beneficial human arrangements "are not more common because nation-states seems to be locked in to some long-standing institutional endowments. These conditions are affected by religion and ethnic diversity (controle-variabelen in het onderzoek - kjp). However, the most striking fact is that they are not more common because cultural values and beliefs seem to profoundly effect the institutional configuration. The data are only suggestive, but they do indicate that reforming institutions might require a lot more than the imposition of a set of desirable legal arrangements". 
Niet opgeven dus, maar wel slimmer exporteren van instituties.