transacties met de natuur

In elke specialisatie beweren specialisten met wat specifieks bezig te zijn wat hen onderscheidt van de rest. Zo ook landbouw-economen, die niet na kunnen laten om er op te wijzen dat de landbouw heel bijzondere kenmerken heeft, wat de economie van (of beter: de toepassing van de economische theorie op) deze sector anders maakt.
Het zal wel door mijn Rotterdamse algemene bedrijfseconomische opleiding komen, maar ik heb altijd de neiging dat in twijfel te trekken. Wie beweert dat de landbouw zo bijzonder is omdat het weerafhankelijk, is moet eens een strandtent op Scheveningen gaan exploiteren - dat soort voorbeelden mag ik graag uit de kast halen.
Op het EAAE congres in Gent deed de Berlijnse hoogleraar Konrad Hagedorn vorige week een nieuwe poging. Nu vanuit de ook door mij graag gebruikte institutionele economie. Dat deel van het vakgebied zet transacties en de kosten van transacties centraal en beredeneert van daaruit welke organisatievormen het meest kosteneffectief zijn.
Hagedorn ziet een verschil tussen gefabriceerde goederen en transacties waarin de natuur een rol speelt. In het eerste geval zijn de opeenvolgende fabricageprocessen onafhankelijk van elkaar (er is handel in halffabrikaten) en de structuren van instituties zijn modulair en decomposeerbaar (uit elkaar te rafelen). Het gaat om atomistisch-geisoleerde transacties.
In de landbouw zitten we in de tegenovergestelde situatie van afhankelijke processen en niet uit elkaar te trekken structuren: complexe, onderlingsamenhangende transacties.
Ik vraag me met mijn Rotterdamse kijk af of het waar is (de mosselteelt en de vleesveehouderij zijn enorm modulair), en als het al waar is dan is toch de grote beweging van deze tijd dat door de ict en biotechnologie de landbouwtransacties meer op industriele productie gaat lijken en dat in de belevingseconomie de industriele producten tot complexe belevingsdiensten verworden.
Maar stimulerend om over na te denken is het wel, ondanks het ingewikkelde taalgebruik.

Zie: Konrad Hagedorn: Particular requirements for institutional analysis in nature-related sectors. In: ERAE 35-3, 2008