10 kleine negertjes, in de zuivel

Bij ING met ABNAmro liep het mis, de bloemenveilingen lukte het wel en nu gaan Friesland Foods en Campina proberen een nationale marktleider tot stand te brengen. Fuseren binnen de grenzen is misschien toch makkelijker dan over de grenzen heen, want eerder mislukte Arla Campina.

Toen ik het nieuws gisteren op internet las, moest ik even denken aan de heer Timmer, ooit voorman bij CMC, de Consumptie-Melk-Centrale, die me eind jaren tachtig in Wageningen uitlegde dat het fusieproces in zuivelcooperaties doorgaat tot er maar 1 over is. Wat Nederland betreft zijn we daar dan nu dan bijna, want de CMC was ook niet Centraal genoeg, ging op in Melkunie, daarna in Campina en dan nu wellicht in Friesland Campina. Ooit kende Nederland zo'n 1500 zuivelfabriekjes.

Melk is een commodity dat zuivelfabrieken "raffineren" in proces met veel vaste kosten tot kaas, boter, magere melkpoeder, consumptiemelk, toetjes etc. En die vaste kosten maken schaalgrootte gewenst.

Per definitie is er altijd een cooperatie die de laagste uitbetaalprijs voor melk heeft. Het management van die fabriek, zo redeneerde mijn CMC informant, krijgt van de leden een jaar om orde op zaken te stellen, en anders het dringend verzoek een fusie te bewerkstellingen met degene met een hogere uitbetaalprijs - en zoniet dan lopen de boerenleden weg. Die cooperatie met een hogere uitbetaalprijs ziet kans zo zijn vaste kosten per eenheid te verminderen, en de fusie is een feit.
In een recent rapport voor de EU lieten we al zien dat schaalgrootte nog te gering is in Europa. Binnen de Nederlandse grenzen zijn we in de zuivel straks dan misschien uitgefuseerd, maar binnen het vandaag vergrote Schengen (welkom centraal Europeanen!) nog lang niet. Dit is dus niet de laatste zuivelfusie.