belasting

Niets is er zeker in het leven - aldus Benjamin Franklin in 1789 - behalve de dood en belastingen. En het tweede deel van die observatie kan voor de landbouw in twijfel worden getrokken, zo grappen Berkeley Hill en Carmel Cahill in de laatste uitgave van EuroChoices.

Overigens ken ik Berkeley (hoogleraar in Wye College) en Carmel (senior bij de OECD) persoonlijk niet alleen als leuke mensen maar ook als serieuse onderzoekers.

Zij keken naar de fiscale situatie van boeren in Europa en brengen allerlei speciale regelingen voor de landbouw in kaart. Het zijn er veel meer dan voor andere sectoren. Vaak ontstaan vanuit een specifiek probleem. Zo was het in veel landen bij kleine boeren lastig het inkomen vast te stellen via een boekhouding (administratieve lasten en kans op zwarte handel) en was een aanslag per ha dus makkelijker. Belgie doet het deels nog zo.

De onderzoekers constateren wel dat het oerwoud van regelingen ondoorzichtig is, sommige regels zijn in strijd met beleidsdoelen en soms is de oorspronkelijke situatie veranderd. Bedrijven, ook in Belgie, zijn nu veel groter en er zijn relatief veel minder hoeve-verkopen zonder factuur - om eens een voorbeeld te geven. En in sommige gevallen hebben belastingen wellicht ongewenste effecten op de aanwendig van productiemiddelen, bijvoorbeeld omdat in feite sprake is van een subsidie. Zo wordt wel beweerd dat in sommige landen mensen zich als boeren laten registreren en wat land aan houden om maar van voordelen in de fiscale of sociale voorzieningen sfeer te profiteren. En in ieder geval heeft het een bedrijfstakje van gespecialiseerde fiscalisten en accountants doen ontstaan.

De OECD vindt het onderwerp te belangrijk om te negeren. Dat belooft nog wat - in juni komt er een seminar op Wye College. In de jaren tachtig schreef ik eens op dat gegeven een bepaald inkomen, boeren minder belasting betalen dan loontrekkers (maar het is eerlijker om te vergelijken met kleine zelfstandigen). Mijn toenmalige directeur, Jan de Veer, vond dat geen probleem maar raadde me wel aan dat heel goed te onderbouwen, want, zo zei hij, belastingen is politiek een zeer gevoelig onderwerp.

Wil je weten of zich op dit vlak dus donkere wolken samenpakken (leek me wel een leuk beeld in deze zonovergoten weken), lees dan de nieuwe uitgave van EuroChoices - ook als voorzitter van de stuurgroep van het blad kan ik dat natuurlijk van harte aanbevelen.

.

Berkeley Hill and Carmel Cahill: Taxation of European Farmers, in: EuroChoices, 2007-1.