Het magazine van de NRC had zaterdag een verhaal over de koe in de schilderkunst. Het bekendste doek is wellicht van Paulus Potter en hangt in het Maurtishuis. Die koe is De Stier. Uit 1647, en het lijkt geen toeval dat vooral inde Gouden Eeuw de koe van een bijrolletje op middeleeuwse landschappen en in bijbelse taferelen promoveerde tot het hoofdonderwerp. Ook Salomon van Ruijsdael, Aelbert Cuyp en Nicolaes Berchem waren in de 17 eeuw meesters in de koe en het weiland. Toen twee eeuwen later de kunstenaars teruggrepen op de 17e eeuw lieten ook Mauve, Weissenbruch en Maris zien dat de koe het schilderen waard was. Ook hier idyllische plaatjes.
De achtergrond van de belangstelling in de 17e eeuw was vermoedelijk economisch: de koe was belangrijk in de economie van Holland, en de schilderijen kopende rijke stedeling belegde ook in de landbouw (de Beemster!) of had er een buitenhuis. De koe symboliseerde Hollands welvaren. He zijn dan ook liefelijke taferelen op mooie zomerse dagen. We moeten wachten tot van Goch op de ossenkar met afgebeulde dieren die evenzeer lijden als de arme boeren wier benarde positie hij wilde tonen.
Sandra Smallenburg: Oude zielen in een te ruim zittend vel In: Magazine NRC, februari 2023
Geen opmerkingen:
Een reactie posten