het varken

Een boeksignalering: de Noor Kristoffer Hatteland Endresen, historicus en schrijver, publiceerde het boek Het Varken (Atlas Contact). Het is een vertaling uit het Noors, het orgineel heet Litt som oss, wat zoets betekent als Een beetje zoals wij, waarmee je weer ziet dat het Noors/Deens en het Engels best wat gemeen hebben.

Onder de titel  Het varken is niet meer wat 't geweest is publiceerde Gemma Venhuizen in de NRC van gisteravond (15.11.2021) een vraaggesprek met de auteur. De schrijver stelt dat het brein van het varken nu kleiner zou kunnen zijn dan vroeger, want het is minder hard nodig in de gedomesticeerde vorm dan toen het dier nog in de bossen zijn voedsel bij elkaar moest scharelen. Akeren heette dat, zo las ik toevallig juist bij B. Slichter van Bath, die ik aan het herlezen ben omdat ik me in de Middeleeuwen verdiep. Varkens stonden toen nog dichter bij het wilde zwijn, ze waren harig, snel en winterhard. Tot ver na de middeleeuwen kon je ze zonder oefening nauwelijks onderscheiden van wilde zwijnen, zo meldt de schrijver. Op een eilandje bij de Amerikaanse staat Georgia zijn ze nog te zien. 

Maar vanaf de 16e eeuw werden de bruine of roze varkens steeds meer gekruist met Chinese zwarte zwijnen., die vetter waren. Exit slanke en snelle oervarkens. Daar komen ook de grotere donnkere vlekken op varkens vandaan. Begin 20ste eeuw vonden de Denen het huidpigment onsmakelijk en selecteerden allen lichtroze dieren en die werden even dominant als de Denen zelf in de fokkerijwereld. Ook de varkensharen verdwenen. In de stallen was de vacht niet meer nodig (sterker: nadelig in de zomer want varkens hebben geen zweetklieren) en toen de varkensharen ook niet meer in borstels verwerkt hoefden te worden omdat nieuwe (kunst)materialen opkwamen konden die er ook af.