Veranderend landgebruik

De NRC van gisteren bevatte meer dan een halve pagina aandacht op de nieuwspagina's van een paper in Nature Communications (dat blad doet aardig aan brand extension zo lijkt het) over het feit dat er in de rijke landen bos bijkomt en in de zuidelijke landen bos ontgonnen wordt. Dat wordt meteen uitgelegd als dat wij de productie met zijn negatieve effecten outsourcen. Dat is deels wel zo (we eten meer chocola, drinken meer koffie) maar deels is het ook onzin: in Europa stagneren de markten omdat de bevolking niet meer groeit en mensen ouder worden en in het Zuiden groeit die bevolking hard en wordt rijker. Je kunt dan met voedsel gaan slepen (gebeurt ook), maar slim is dat niet altijd. Dat deel van de ontwikkeling is dus geen outsourcen maar lokale kringloop.

Het artikel beschrijft niet wat de rol is van beleid. De klimaateisen zijn in rijke landen bv. strenger dan in ontwikkelingslanden, dus je mag verwachten dat de ontwikkelingslanden zich dan mede daardoor ook ontwikkelen.

 Het artikel vindt het ook nog al bijzonder dat landbouwgrond heel vaak van gebruik verandert. Van bos naar weiland naar struiklandlandschap. Of van weiland naar maisland naar woonwijk. Het wordt "een heel belangrijke bevinding" gevonden. Dat kan zijn en het is boeiend dat dit nu met veel data op grote schaal in kaart is gebracht en is aangetoond. Maar nieuw is het inzicht niet. Ik herinner me de oratie in Groningen van Dirk Strijker in 2006 die er al op wees dat niet zo dure plattelandsgrond zoals in Drenthe veel makkelijker en vaker van bestemming verandert dan dure grond met onroerend goed in het centrum van Groningen. Het stedelijk landschap is vaak na honderden jaren nog vrijwel onveranderd (oorlogen en stadsbranden daargelaten). Dat geldt niet voor veel platteland. En zeker niet in de laatste honderden jaren. Ik schreef er toen al een stukje over. Rurale dynamiek zou dus niet mogen verbazen, het lijkt me een arcadische verwachting van stedelingen dat het landschap al eeuwen hetzelfde is. 

Maar betere planning is in Nederland overigens inderdaad wel gewenst. De krant meldt niet de titel en auteurs van het paper, maar 1e auteur is Karina Winkler..