Maandag Mythedag: Nederland voedt de wereld

In discussies over het gewenste productievolume in Nederland, wat overigens geen doel op zich zelf zou moeten zijn, hoor je nog wel eens dat we uit moeten kijken met meer woningbouw of datacenters (en volgens sommigen zelfs immigratie) want:

"Nederland voedt de wereld". 

Het is niet zo heel duidelijk waar die stelling vandaan komt. Het feit dat Nederland de tweede exporteur is van voedsel (na de Verenigde Staten c.q. na Brazilië als je corrigeert voor importen en kijkt naar het export-saldo) zal er wel aan bijgedragen hebben. En dan was er dat artikel dat in september 2017 in de National Geographic verscheen: Tiny Holland is feeding the world. Dat natuurlijk in Nederland trots werd geciteerd. 

Maar wie even nadenkt kan nog zonder rekenmachine bedenken dat het meeste voedsel min of meer lokaal wordt geproduceerd en geconsumeerd. Er wordt veel met voedsel over de wereld gesleept, maar uiteindelijk eten de meeste mensen in India, China, Afrika, Amerika en ook Europa iets uit eigen land of in ieder geval eigen continent. Al die calorieën komen echt niet uit Nederland. Levensmiddelen zijn geen mobiele telefoons die maar uit een paar landen ter wereld komen (vooral China) maar dan ook weer zijn samengesteld met onderdelen of machines van all over the world. Het overgrote deel van onze export gaat niet voor niets naar de buurlanden.

Er is natuurlijk niets mis mee als men in Afrika geld over heeft voor onze babyvoeding (een mooi teken dat het daar beter gaat) of zelfs onze uien. Of dat men in China meer over heeft voor de poten en snuiten van onze varkens dan de destructor alhier. Als ze milieutechnisch een beetje duurzaam zijn geproduceerd is ook het exporteren van hele varkens naar China prima, maar zelfs als dat 10% van onze productie is, is dat maar een heel klein deel van de Chinese consumptie. 

Kortom, de wereld voeden wij niet. En dat artikel in the National Geographic dan?  Die legden heel veel nadruk op de veredeling van zaden in de Nederlandse tuinbouw en de kennis in Wageningen en elders van landbouw. En op de technologie, zoals aardappelbewaring. De kop was dus vooral overdrachtelijk bedoeld. 

Moeten we met die rol van Nederland rekening houden als het gaat om de productie in Nederland? Misschien wel: het mag dan de verdienste zijn van de veredelaars en techniekontwikkelaars, maar die moeten hier in NW Europa wel boeren en grond hebben om innovatieve zaken te met boeren uit te ontwikkelen en de eerste vermeerdering. En ook zo interessant zijn dat jonge mensen voor deze bedrijfstak kiezen. Dat kan betekenen dat je sommige bodems beschermt en niet bestemt voor zonnevelden, woningbouw of data-centers. We hebben genoeg matige gronden die daar beter geschikt voor zijn. En waar je niet per se voedsel voor Afrika of China hoeft te telen, want Zimbabwe en Nigeria kunnen zichzelf voeden.