de pest en de mens

In mijn long read over de effecten van Corona op het Nederlandse voedselsysteem die ik in de vorige blogpost meldde, voorzie ik twee assen: de staat krijgt een grotere rol resp. we veranderen onze opvattingen over duurzame en gezonde leefstijl. Over die laatste as wordt het meest gespeculeerd. In dat opzicht is de column van Michel Krielaars in de NRC van vrijdag boeiend.
Hij las A distant mirror - the calamitous 14th century (in het Nederlands: de Waanzinnige 14e eeuw) van de Amerikaanse historica Barbara Tuchman. Met de mooie uitspraak van Voltaire: "De geschiedenis herhaalt zich nooit, de mens altijd".
Tuchman haalt een in de column niet nader genoemde historicus die de nasleep van de 1e wereldoorlog (al of niet met Spaanse griep) vergeleek met de zwarte dood van 1348-1350 en in beide gevallen stuitte op "economische chaos, sociale onrust, hoge prijzen, woekerwinsten, verdorven moraal, gebrek aan productie, industriële indolentie, bezeten vroljkheid, ongeremde uitgaven, luxe, losbandigheid, sociale en religieuze hysterie, hebzucht, inhaligheid, wanbestuur, verval van goede manieren".
We zijn er dus nog niet doorheen, de beschaving is een dun laagje. Je mag hopen dat onze kennis van de economie en de mogelijkheden die te managen inmiddels groter zijn.