lijstje: 7 goedkope zaken

Ik las afgelopen dagen een marxistisch werkje. Althans zo kun je, in ieder geval vanuit Amerikaans perspectief wel stellen. Het betreft het boek uit 2017 van Raj Patel en Jason W. Moore: A history of the world in seven cheap things. Ik las overigens de recent bij Boom verschenen Nederlandse vertaling.  De geschiedenis van de wereld in zeven goedkope zaken.
Het gaat bij Patel en Moore niet alleen om de klassenstrijd maar vooral om het mechanisme van het kapitalisme dat het vooral draait door gebruik te maken van goedkope zaken en daarbij mechanisme tussen economie en recht/cultuur te ontwikkelen die zaken ook goedkoop maken of houden. Samenleving versus natuur, en alles wat je uit de natuur gebruikt is gratis. En dus is het handig in de ethische discussie zaken als deel van de natuur te zien.
De zeven zaken die ze behandelen zijn achtereenvolgens

1. de natuur (ontbossing, turf in Holland), 
2. geld (vanuit de mijnbouw, eerst in Europa en toen via verovering uit de Andes), 
3. arbeid (met alle rassendiscriminatie en slavernij), 
4. de zorg (gratis werk van de huisvrouw voor reproductie), 
5. voedsel (om arbeid goedkoop te houden), 
6. energie (olie etc), en 
7. levens (waaronder de losse contracten etc). 

Wie wil nadenken over de post-corona economie heeft er wellicht wat aan. Het mechanisme van plunderen en de samenhang tussen economie en cultuur wordt mooi bloot gelegd. Economie kan niet zonder de ethiek (Moral Sentiments schreef Adam Smith al voor de Wealth of Nations). Hier en daar gaan ze m.i. wat ver: rond voedsel was een "gewoon" innovatieproces zij het met nadelige externe effecten. En economie is bij hun vooral de formele economie in de nationale rekeningen, zo heb ik de indruk. Ook elders spelen economische processen van keuzes en afwegingen. Maar dat het plunderen van wat gratis is en al lang beprijsd had moeten worden, lekker makkelijk is en dan als welvaart wordt gezien is wel duidelijk.