Kapitaal en ideologie

Er is een nieuw boek uit van Thomas Piketty, nu ook in het Nederlands vertaald en dus had NRC vandaag een groot interview met de rockstar-economist. De opvolger van Kapitaal in de 21ste eeuw is er na 7 jaar en heet Kapitaal en Ideologie. Weer een dikke pil in de Franse filosofie traditie, zo heb ik de indruk.
Het wordt niet genoemd, maar het past in de institutionele economie van Williamson. Er us ongelijkheid en als je dat als rijkere klasse in stand wil houden, dan is er een verhaal nodig dat dit in stand kan houden. Maar die iedeologie is kwetsbaar. Neem Zweden waar rond 1900 alleen de bezittende klasse naar de stembus mocht, met ook nog aantal stemmen gewogen met kapitaalsbezit. Nu een van de meest democratische landen - de ideologie heeft geen stand gehouden.
Wij komen uit een periode met betrekkelijk weinig ongelijkheid, de jaren 1950 - 1980, oorlog is een gelijkmaker en daarna kwam de sociaal-democratie. Piketty ziet de transformatie van ideologie als de grootste drijfveer voor verandering van economie en van ongelijkheid. Daar zijn grote crises voor nodig, anders verandert het niet. En dan moet er voor die crisis al een verhaal in de maak zijn, dat daarna de overhand krijgt.
En daar ligt Piketty zijn zorg: we maken nog te weinig een nieuw verhaal, dat de problemen van het doorgeschoten neo-liberalisme met zijn ongelijkheid corrigeert. En dus gaat het nu over identiteit in plaast van ideologie. Met een midden dat afhaakt of naar de flanken beweegt. Piketty  is een EU Federalist: de markt in Europa moet gecorrigeerd worden door Europees sociaal beleid.