Landbouwbeleid in Vork

De nieuwe Vork viel in de bus. Weer interessante artikelen. Hoewel het hier en daar weer wringt dat auteurs oplossingen willen die overal en altijd gelden. Zo neemt de Vlaamse hoogleraar Frederic Leroy het op voor vlees. Niet onterecht en zijn nuanceringen zijn beter dan de extremen. Maar het zou ook wel aardig zijn om dan toch te bediscussiëren wat de betekenis daarvan is voor de Vlaamse intensieve veehouderij - misschien dat sommige van de vleescritici toch enig voedselbeleid willen.
En Joop de Koeijer en Niek Koning willen weer ouderwets landbouwbeleid. "Conservatieve diehards die niet in wilden zien dat de wereld veranderd was" zo zette de redactie in een lokkertje dat de lezer in het artikel moet trekken. Het blijkt op de critici van het huidige landbouwbeleid (met name worden de boerenvakbonden genoemd) te slaan die niet veel ophadden met de kongsi van agribusiness die wou exporteren en de milieulobby die directe betalingen wilden inzetten voor maatschappelijke diensten - door de auteurs beeldend 'groenververij' genoemd.
Kritiek zou kunnen zijn dat ook de auteurs van het artikel weinig naar de toekomst kijken: volop werkgelegenheid in andere sectoren als gevolg van demografie (inderdaad niet altijd achterop het Franse of Bulgaarse platteland), noodzaak om wat aan klimaat en milieu te doen. De auteurs willen productiebeperking met een stevig milieubeleid. Niet uitgewerkt wordt dat het milieubeleid (in fosfaat en CO2-quota) zelf al een productiebeperking is - waar boeren juist niet enthousiast over zijn.
Overigens bevat het artikel een aantal mooie observaties: zoals over het Blairhouse akkoord waarin de VS en EU hun graan- en graanvervangers ruzie bijlegden, de rest van de wereld beloofden geen exportsubsidies meer te gebruiken maar wel voortaan hun boeren met directe betalingen gingen steunen - wat toch een voordeel was ten opzichte van (ontwikkelings)landen die niet zulke diepe zakken hebben. En de omzetting naar directe betalingen leunde in beslissende momenten op de steun van Duitse Groenen en Franse socialisten.
Maar marktevenwicht is er niet gekomen. Voor de industriële revolutie in de landbouw hadden we langdurig perioden met hoge voedselprijzen en af en toe een periode met lage prijzen, zo constateren de auteurs. Nu we met kunstmest en veel vaste kosten werken, is het andersom: af en toe een prijspiek en daarna een lange periode van prijsdruk. Het wordt uit het artikel niet helemaal duidelijk hoe markt- en prijsbeleid dat gaat oplossen. Als je bij de huidige technologie voor de Europese melkproductie niet meer dan 10% van het huidige aantal bedrijven nodig hebt, en mogelijk minder, dan is er overcapaciteit en geen gemakkelijke oplossing. De garantie van een basisinkomen is wellicht nog de beste.

Enfin, vorm zelf uw mening: J. de Koeijer en N. Koning: Europees landbouwbeleid op dood spoor n: Vork maar 2019