mango's als geld

Zoals beloofd uit the Economist van 11 augsutus een staaltje uitlegkunst van Nick Rowe, die als monetarist denkt dat recessies vooral komen door teveel vraag naar geld. Een minimalistisch model wil nog wel eens helpen in iets uitleggen, en in dit geval is dat een model van een wereld van mensen met appelen en mensen met bananen. En beide groepen hebben wat mango's, maar niet zoveel als appelen of bananen. En de appel-bezitters willen bananen en omgekeerd. Maar het liefst hebben ze allemaal mango's.
Als er geen mango's zouden zijn, dan vervallen de groepen tot ruilhandel, bijvoorbeeld 3 appels voor 2 bananen. Maar als het ruilen van appels in bananen niet kan en verloopt via de mango's, zijn de mango's het geld. Stel dat de mensen om een of andere reden hun mango's liever houden dan ruilen voor appelen of bananen. Dan worden er minder bananen en appelen verhandelt, en komen voordelen van de ruil niet tot stand. Dat is een recessie. Sommige arbeid komt niet tot waarde omdat mensen die arbeid niet willen inhuren tegen hun geld. Geld is een bijzonder goed: als je van iets anders meer wil hebben, dan koop je het via een ruil. Maar als je van geld meer wil hebben (omdat je denkt dat de toekomst onzeker is of zo), dan koop je minder (van iets anders). En als iets veel gevraagd is of wordt, dan gaat de prijs omhoog tot kopers afvallen. Maar omdat alles geprijsd is in geld, heeft geld geen eigen prijs. Het wordt duurder doordat de rest goedkoper wordt, een deflatie die ook in recessies optreedt.
Simpeler kunnen monetaristen de economie niet maken...

The Economist, 11.8.2018 Mangonomics.

economie en wiskunde

In een poging een 'harde' wetenschap naar analogie van de natuurkunde of chemie te worden, hebben economen laatste 75 jaar de wiskunde omarmt. Dat heeft veel gebracht, maar niet altijd begrip. Ik ben een tikje biased omdat ik op de middelbare school de voorkeur gaf aan handelswetenschappen boven wiskunde (en beide kon niet), en citeer dus met instemming de econome Joan Robinson: "I never learned maths, so I had to think".
Het citaat werd geciteerd door Nick Rowe die ook goed was in het uitleggen van macro-economie en onlangs met pensioen ging. The Economist van 11 augustus weidde er stukje aan. De volgende blog is een staaltje van zijn uitlegkunst.

gezinsbedrijven

Politici willen nog wel eens claimen dat gezinsbedrijven efficienter zijn dan niet-gezinsbedrijven. De theorie geeft daar ook 5 mogelijke oorzaken voor, die Philip Kostov, Sophia Davidova en Alistair Bailey nog eens samenvatten in een paper in de ERAE:

• in situaties met weinig mogelijkheden tot specialisatie en veel taken
• korte productiecycli
• geringer aantal productiecycli (in deze 3 gevallen loont specialisatie onder leiding van een manager niet erg)
• hogere risico's door shocks in productie, variatie in opbrengsten en meer onzekerheid (dat leidt tot lage winst/risico verhoudingen en vooral onvoorspelbaarheid daarvan)
• hoge kosten van monitoring van personeel.

Ik zou daar aan toevoegen het feit dat door sociale lasten, hoge uurlonen bij nacht en weekend etc ingehuurde arbeid duur is. Maar dat terzijde. Het trio heeft ook gekeken in een aantal Europese landen of gezinsbedrijven het beter doen dan de corporate farms, die vooral in midden- en oost europa voorkomen. Dat is lang niet altijd het geval. 

Nutrition Bulletin

We publiceerden een paper over het project Richfields en de Food Nutrition and Health Research Infrastructure in Nutrition Bulletin. Voor wie het zoekt, click hier.

Diagnose

De openingstekst van een artikel in The Economist van 11 augustus 2018;"The food industry is going nowhere. Pretty pictures on food packets mislead. Big companies have disconnected people from their sustenance. Consumers, especially millenials, are sceptics about industrial-scale food production. Even sellers of healthy products, such as mineral water, spread harm. - just look at billions of their plastic bottles that choke the oceans".
Aan het woord is hier niet een of andere blogger of een ngo. Het is de opvatting van de hoogste baas van Danone, Emmanuel Faber.
Ben benieuwd wat dat betekent voor de strategie van het bedrijf...

zomervakantie

Waar komt toch het idee vandaan dat kinderen in de zomer minstens 6 weken zo niet maanden vakantie van school moeten hebben? De vraag kwam zijdelings aan de orde in een zomers artikel van The Economist van 11 augustus. Waarin tal van onderzoek dat de vakanties leiden tot een teruggang in kennis bij kinderen en meer bij kinderen die slecht kunnen leren dan die goed kunnen leren. Lange schoolvakanties zijn dus niet efficient en dragen bij aan ongelijkheid in de samenleving.
Terug naar de vraag. Het artikel (dat natuurlijk School's out heet) weet het ook niet. Er is een populaire overtuiging dat het komt omdat kinderen in de 19e eeuw in de zomer nog thuis op de boerderij moesten helpen met hooien en andere boerenwerkzaamheden, maar, zo stelt het blad, de meeste historici vinden het bewijs daarvoor nogal dun.

Canada

Mocht er nieuws zijn of iets vast te leggen, dan krijg je er komende weken mogelijk fotootjes uit Canada bij, want daar was ik een aantal weken voor vakantie en een congres. British Columbia om precies te zijn. Dat ooit bijna Amerikaans was geweest zodat er een verbinding met Alaska zou zijn. Maar de Canadezen beloofden een spoorlijn door de Rocky Mountains, een engineering krachttoer en een krachtige zet in dit geopolitieke spel. Hier een voorproefje met een foto uit Victoria, Vancouver Island.

CSR Agrifrim

Eerder dit jaar mocht ik mijn opinie geven in het duurzaamheidsverslag van Agrifirm. Het is al enige tijd uit, dus wordt het wel tijd om het hier eens te melden. Mijn tekst op pagina 31 van het CSR rapport 2017:

“Verduurzaming van de landbouw is een proces waar veel aspecten bij komen kijken: economische, ecologische, politieke en ethische. In de maatschappij zie je veel discussie over wat een duurzame landbouw inhoudt. Dat komt deels omdat verschillende consumenten andere zaken belangrijk vinden: lokaal, klimaatneutraal, diervriendelijk of biologisch. Maar het komt ook doordat milieubelasting per kilo en per hectare worden verward. De Nederlandse landbouw produceert heel efficiënt, met een lage milieubelasting per kilo. Maar als je kijkt naar het mestdossier, bestrijdingsmiddelen of zoönosen, blijkt de milieudruk per hectare relatief groot te zijn. Het huidige model kraakt in zijn voegen. Maatschappelijke organisaties zetten bedrijven via hun reputatie onder druk om te verduurzamen. De bedrijven leggen verduurzaming neer bij de primaire producenten. Deze vragen vervolgens een eerlijke vergoeding voor de extra inspanning om aan de bovenwettelijke eisen te kunnen voldoen. De oplossing ligt in meer samenwerking in de keten. Productontwikkeling met voedingsmiddelenbedrijven en retailers in specifieke ketens biedt veel kansen. Afwegingen zijn dan makkelijker te maken, en economen kunnen inmiddels de meeste duurzaamheidseffecten wel van een prijs voorzien zodat je ze goed kunt afwegen. Verduurzaming vraagt soms ook om de keten anders te organiseren: diervoederbedrijven zouden bijvoorbeeld verantwoordelijkheid kunnen nemen voor het nutriëntenprobleem. Ook is er nog veel klimaatwinst te boeken door meer reststromen in de veehouderij te gebruiken. Bedrijven als Agrifirm kunnen juist op dit vlak de regie in de keten gaan voeren.” 

blog bij Boerenbusiness over coops

De site BoerEnBusiness vroeg me om de draad van de columns  / blogs weer op te pakken. Dat resulteerde in een stukje gebaseerd op het cooperatiecongres dat we onlangs in Wageningen organiseerden. Kunnen de oude cooperaties de verduurzaming van de economie aan? Zie alhier