grootmoeder en het huwelijk

Waarom leven mensen eigenlijk samen, man en vrouw of (in sommige samenlevingen) man en vrouwen? De econoom is geneigd te denken dat dit komt door voordelen van gezamenlijk ouderschap bij de oermens: hij jaagt, zij verzamelt en voedt op. Evolutionair-biologisch: hij jaagt en kon zijn genen doorgeven in ruil voor voedsel (de jachtbuit).
De antropologe Kirsten Hawkes kijkt er anders tegenaan, zo berichtte de NRC zaterdag in zijn wetenschapskatern. Zij was al de bedenkster van de grootmoederhypothese en die heeft ze nu verder uitgebreid.
De hypothese stelt dat we zo'n 2 miljoen jaar geleden langer zijn gaan leven door de grootmoeder, en in het bijzonder haar zorg voor het kleinkind. Veelal leven soorten niet veel langer dan hun vruchtbare periode maar de grootmoeder maakte zich verdienstelijk met het opvoeden van het (tweede) kleinkind. Waardoor dochter meer kinderen kon krijgen, dus stond er een evolutionaire premie op dat zorgen.
Die theorie uit 1996 (met aanwijzingen uit de praktijk bij sommige primitieve volken en computersimulaties) is nu door Hawkes uitgebreid: omdat mannen tot op hoge leeftijd vruchtbaar blijven is de verhouding mannen - vruchtbare vrouwen scheef. En dus heeft de man belang bij het bewaken van hun partner(s). Die partnerbewaking draait uit op stabiele paarvorming.
Er staat me bij dat er ook een theorie was dat juist de vrouw als meer kwetsbare van de twee belang had bij die stabiele relatie, maar dat meldt het artikel niet.

Uit NRC 12.9.2015