Veel mensen, mijzelf incluis, vinden duurzaamheid een lastig begrip. De officiele definitie zegt vooral wat het niet is (afwentelen op volgende generaties). De doeners zouden het liefst een beeld hebben hoe de 100% duurzame boerderij van 2020 er dan uit ziet - een onmogelijke opgave ook omdat landbouw zonder schade aan de natuur per definitie niet mogelijk is. Daar komt nog bij dat de thema's veranderen: gewasbescherming raakt uit beeld, antibiotica komt er bij. Misschien is een duurzame boerderij vooral een boerderij waarin de burger kan leven met de (negatieve) externe effecten, en dat betekent dat een dialoog zeer belangrijk is.
En dan is er nog het afruil probleem: alles lijkt even belangrijk (nitraat en antibiotica en dierwelzijn), de koeien buiten is goed voor het een en slecht voor het andere thema. In de markt rekenen we allerlei zaken met geld om en ruilen ze zo tegen elkaar af, maar met de externe effecten wil dat blijkbaar maar niet lukken. Hoewel je van veel aspecten toch de schade kunt uitrekenen.
Enfin, genoemde publicatie brengt de resultaten van de Nederlandse landbouw in beeld voor de duurzaamheidsindicatoren people, planet en profit. LEI cijfers en teksten zoals we dat gewend zijn. Verzorgde grafieken en netjes per sector, dus elke sector heeft zijn jaarverslag - gefinancieerd door de overheid.
Duurzamer binnen?
Bij veel thema's is sprake van een echte ontkoppeling: er is economische groei met minder effecten op het milieu. In de jaren 90 werd daar het begrip ontkoppeling voor ingevoerd, ik hoorde van de week dat veel mensen in Den Haag dat alweer vergeten zijn. Voor veel onderwerpen lijkt die noodzakelijke ontkoppeling goed gelukt. En niet door de productie naar China te verplaatsen, maar door beter management (en meer onderzoek leidend tot betere chemische middelen en betere systemen). Dat geeft hoopt voor nieuwe dossiers als antibiotica. Want ook daar lopen de beste boeren mijlen voor op de anderen.
Interessant vond ik ook een anlyse waarin de meest duurzame melkveebedrijven zijn opgespoord. Een mooie grafiek laat zien dat deze superieure managers het op alle indicatoren van profit, people en planet beter doen dan hun collega's. Op 1 na: de koeien zijn minder in de wei. De bedrijven zijn intensiever (per ha), wat groter, laten een koe wat minder melk per jaar geven en bieden haar vaker een dak boven het hoofd.
Kan de meelezende burger eens nadenken wat hij of zij nu duurzaam vindt? Voor wie zich daarbij wil inlezen: Hier de link naar een electronische versie, die vreemd genoeg ergens diep in de Wageningse electronische catabomben is weggestopt . Het rapport verdient beter.
J.A. Boone & M.A. Dolman (red.): Duurzame Landbouw in Beeld 2010.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten