Voorjaar in Zeeland

Het mooie voorjaarsweer was gisteren ideaal voor een tochtje naar Goes. Heen door het Brabantse deel van de Zuidwestelijke Delta, terug via de eilanden. De (fruit)bomen staan in bloei, net als de bollenvelden. Nu ook in mooi roze, rood en paars bij Heerle, tussen Wouw en Bergen op Zoom.
Doel van mijn reisje was een discussiebijeenkomst in de Werkplaats voor de ZW Delta in het oude stadhuis van Goes. Ik mocht er een inleiding houden met scenario's voor 2050 in de landbouw. De discussie leverde ook mij een aantal nuttige inzichten op.
Zoals het feit dat we makkelijk uitgaan van functie volgt peil of functie volgt veiligheid: eerst de grote infrastructuur, dan de invulling. Bij benadering is dat vermoedelijk best een goede regel die kosten en baten van de diverse opties benadert, maar ze kan ook tot gemakzucht leiden die ten koste gaat van de innovatie (in bv. de landbouw) en de robuustheid van het gehele systeem (inclusief de ketenpartijen).
Een andere is dat de landbouw vaak een kortere horizon heeft dan de grote infrastructuur: veel investeringen zijn na 30 jaar wel afgeschreven, grote infra gaat langer mee. Landbouwgrond verandert met zijn lage waarde vaker van gebruik dan dure bouwgrond in het centrum van de stad.
Dat alles kan bijdragen aan het gevoel van de olifant en de porceleinkast. Het is dus nuttig, zo betoogde ik, lange termijn scenario's wat gedegener met elkaar te onderzoeken en de micro-macro dilemma's te modelleren; enerzijds moet er gezamenlijk geinvesteerd worden in arrangementen als zoet water voorziening of fritesfabrieken of regio-branding of streekproducten-merken en anderzijds is er concurrentie om grond en om zoet water. Als mensen hun eigen belangen in dat spel niet goed begrijpen of voor een ander gaan denken wordt het snel suboptimaal of veel werk voor de rechterlijke macht.
Met deze inzichten togen we weer huiswaarts. Langs de bollenvelden van Flakkee, een onbedoeld maar mooi gevolg van de Deltawerken en de komst van zoet water. De regeninstallaties stonden dan ook al weer volop te draaien, want zoals een teler me vertelde: het is alweer droog dus de bollen en de spruitenplanten moeten wel water. Gezien de stand van de rivieren in het voorjaar lijkt me dat voorlopig ook nog wel gegarandeerd, zeker als we geen 40 liter zoet water gebruiken om 1 liter zout bij de Brienenoordbrug vandaan te houden (zoals ik pas ergens las). Maar daar moet Delft maar aan rekenen.