Europa als bron van welvaart

Dit kaartje komt uit een paper van de bekende ontwikkelingseconoom Jeffrey Sachs en zijn co-auteurs Mellinger en Gallup. Het geeft de inkomensdichtheid in gematigde klimaatzones binnen 100 km van de kust of bevaarbare rivieren.
Let op de dominantie van Europa, met zijn vele rivieren.
Klimaat en nabijheid van de zee (watertransport is erg goedkoop) zijn de twee belangrijkste geografische variabelen voor economische ontwikkeling. Gebieden die binnen 100 km bij de zee of een bevaarbare rivier en in gematigde klimaatzones liggen, vormen 8% van onze bewoonde (!) landmassa, maar zijn goed voor meer dan de helft van de economische productie. Deze gebieden hebben een inkomen per km2 dat 18 keer zo hoog is dan de niet-gematigde klimaatzones die meer dan 100 km van de kust liggen.
Hoe dat komt?  Het kan zijn dat de tropen ver van zee veel nadelen hebben: ziektedruk, hoge transportkosten. Het kan zijn dat dit nauwelijks het geval is, maar dat een klein verschil in het verleden zeer versterkt is door agglomeratie-effecten (het voordeel van een goed lopende cluster is uitgebuit). En het kan ook zijn dat dit iets uit het verleden is en dat met ziketebestrijding, ICT e.d. de transportkosten minder tellen, zodat de kaart er over een paar honderd jaar anders uitziet.
Vooralsnog is het geen wonder dat veel mensen meer in Europa dan in Afrika zien.

Andrew D. Mellinger, Jeffrey D. Sachs and John L. Gallup: Climate, Coastal Proximity and Development in: Oxford Handbook of Economic Geography