expeditie agroparken

De AGrarische sector in dit land bevindt zich ten noorden van de A-lijn (Alkmaar, Almere, Amersfoort, Arnhem) en in de G-cirkels (Goes, Gorinchem, Gennip) ten zuiden daarvan. Zo lijkt het althans als je naar grondgebruik kijkt.

Maar in werkelijkheid zit de meeste toegevoegde waarde in dat andere deel van Nederland, het stedelijke gebied. Door de glastuinbouw en de intensieve veehouderij, maar ook bv. de boomkwekerij en intensieve melkveehouderij. Daar zijn allerlei historische verklaringen voor, die misschien geen economische wet van Meden en Perzen meer zijn, maar inmiddels is het wel zo. En niet alleen in deze Deltametropool.

En omdat ruimte schaars is (en arbeid duur) in zulke gebieden zou je de industrialisatie van de landbouw nog een stapje door kunnen trekken en ze samenbundelen in zgn. agroparken. Peter Smeets promoveerde in oktober op een proefschrift waarin gereflecteerd wordt op het ontwerp van een aantal van die parken. Ik las het in de kerstvakantie.

Het is zo'n proefschrift waarvan je je afvraagt hoe we er over 15 jaar tegenaan zullen kijken. Niet tegen de methodologie, dat zit wel goed (voor zover ik dat kan beoordelen, de economische insteek is beperkt), maar tegen het verschijnsel: zal het doorzetten?

Uit ontwerpoverwegingen lijkt het niet onlogisch, maar -zoals het proefschrift ook rapporteert- het leidt al snel tot beelden van varkensflats die we op tamelijk irrationele gronden niet willen, en sommigen willen dieren uberhaupt uit de buurt van mensen hebben (huisdieren daar gelaten). En de economische organisatie van zo'n park is niet altijd even eenvoudig: niet in de tot standkoming zoals het proefschrift rapporteert en ik vermoed ook niet in het laten draaien ervan want bedrijven worden erg van elkaar afhankelijk, met ex-post haggling van contracten als gevolg. En dan moet je ook nog partijen vinden die de vrijkomende ruimte in het buitengebied meteen tot waarde brengen (terwijl de grondwaarde daalt naar natuurgrond niveau). Lijkt me iets voor een vervolgonderzoek.

Wie na wil denken over dit verschijnsel van Agroparken, waarin landbouw wordt hergedefinieerd tot een stedelijke activiteit leze dit boeiende proefschrift.

Peter Smeets: Expeditie Agroparken, Wageningen Universiteit, 2009