demografische transitie

De milieuproblemen van deze wereld worden vooral veroorzaakt door de groeiende bevolking en de stijgende welvaart. Met dat in het achterhoofd las ik met belangstelling het interview met demograaf Tim Dyson in de NRC Wetenschapsbijlage van dit weekend. Hij legt uit hoe in elk land het teruglopende sterftecijfer (als gevolg van betere gezondheidszorg) gevolgd wordt door lagere geboortecijfers.

Die gezinsplanning is een poging om de gezinsgrootte te handhaven, niet om ze te verkleinen maar om te voorkomen dat ze groter wordt. Want voor die tijd gingen er helaas veel kinderen dood en veelal zijn gezinnen te arm om te groeien. Gezinsplanning heeft een economische reden: kinderen zijn duur, moeten worden gevoed, huizen kunnen vaak geen sterk uitdijende gezinnen aan. In Frankrijk werd rond 1800 de bevolking in de demografische transitie dan ook nog geen twee keer zo groot. Ook omdat kinderarbeid verboden werd en kinderen verplicht naar school moesten. Worden ze een stuk duurder van. Veel andere Europese landen zaten op een factor 2 tot 3. Engeland zat hoog door de sterk stijgende welvaart, die maakte dat een gezin wel wat kon groeien.

Ook de Chinezen groeien door het achterlopen van het teruglopende geboortecijfer ten opzichte van het sterftecijfer maar met een factor 3 tot 4. Dankzij o.a. de 1-kind politiek. Maar India wordt een factor 5 a 6, en Afrika zit op 11.

Het roept de vraag wat we daar aan kunnen doen. De Chinese methode is wat erg cru, maar in India of Afrika het voorbeeld van Frankrijk volgen is wellicht aantrekkelijker dan de bio-energie. Waarvan dezelfde NRC meldt dat bio-electriciteit uit switch grass veel aantrekkelijker is dan bio-alcohol of bio-diesel, ook omdat verbrandingsmotoren niet bijster efficient zijn. En het kan met de huidige infrastructuur. En als je dan de CO2 opslaat in de bodem, dan onttrekt autorijden CO2 aan het milieu. Kan er weer een aardbewoner bij.