multifunctionele transitie

De landbouw verandert en volgens sommigen zou hij multifunctioneel moeten worden. Ik las er net een goed boek over dat ik van harte aanbeveel: G.A. Wilson: Multifunctional agriculture - a transition theory perspective. Vorig jaar uitgegeven bij CABI.

Het boek is om twee redenen interessant. De eerste is dat het het eerste engelstalige boek is dat ik in handen krijg (zegt ook niet alles) waarin de transitietheorie centraal staat. In Wageningse ogen niet compleet (geen strategisch nichemanagement bijvoorbeeld), maar een welkome start in het engelstalige.

De tweede reden is het multifunctionele. Wilson betrekt de stelling dat dit concept veel te weinig in de wetenschap is uitgewerkt, en te snel in de politiek getrokken is. En door de OECD en anderen van een economische interpretatie is voorzien (wat is daar nu weer mis mee?). In dit boek probeert hij de conceptualisering alsnog uit te voeren.

Wilson constateert dat multifunctioneel vooral goed slaagt in gebieden die voor landbouw minder geschikt zijn en als voorstander van zware multifunctionaliteit (daar is de auteur gelukkig openhartig over) vindt hij/zij (het boek bevat helaas geen biografie van de auteur) dat die boeren beter af zijn. Waar dat op gebaseerd is vraag ik me af. Het is bovendien wel erg een aanbodbenadering: in de Randstad zou de vraag erna best groter kunnen zijn dan op de Alpen.

Verder een aardige beschouwing over lichte en zware multifunctionaliteit: bij lichte multifunctionaliteit zijn de opvattingen van boeren en burgers niet echt verandert en is akkerranden beheer gewoon een ander gewas, dat weer verdwijnt als de prijzen omhoog gaan. Dat is een vorm van multifunctionaliteit die bij de huidige voedselprijzen (het boek is nog van voor die tijd) dus als sneeuw voor de zon verdwijnt.

Als econoom mis ik beschouwingen over gedrag van mensen, en daar waar ze gegeven worden zijn ze niet al te sterk. Desalniettemin: een aanrader voor collega wetenschappers die in dit onderwerp zijn geinteresseerd.

Als de foto niet je indruk is van multifunctioneel, dan heb je te veel een romantisch beeld van veldbloemen bij dit bedrijfssysteem. Het zijn kalveren in de biologische stallen van proefbedrijf Aver-Heino met voer van biologische weiden met natuurbeheer.