de weg naar evenwicht

Economen bezien de wereld als een weg naar evenwicht. Als een situatie uit evenwicht is (graanprijs hoger dan de productiekosten, gebrek aan locaties voor stallen) dan komen er mechanismes opgang om dat evenwicht te herstellen (boeren gaan meer graan zaaien, consumenten gooien minder brood weg of kopen aardappelen). Situaties zijn op lange termijn dus minder rampzalig dan je denkt, het aanpassingsvermogen van de mensheid is soms angstaanjagend groot.

Toch is niet elke stap naar het evenwicht per definitie goed. Als bottlenecks worden opgeruimd om tot betere concurrentie te komen, brengt dat de economie-zonder-fricties dichterbij, maar dat is niet per definitie zo. Je kunt, in ieder geval op papier, situaties bedenken waar het op korte termijn erger wordt. Een bekend voorbeeld in de internationale handel is het creeren van een handelsblok. Als (denkbeeldig voorbeeld) Nederland nu kaas naar de VS exporteert ondanks allerlei Amerikaanse invoertarieven, en Amerika gaat import van kaas uit Suriname vrijstellen van die tarieven, kan dat er toe leiden dat Suriname kaas voor de VS gaat produceren, ten koste van de Nederlandse export. Terwijl in een wereld zonder tarieven, de kaasstroom gewoon van Nederland naar Amerika zou zijn. In zo'n geval neem je dus een maatregel die gezond lijkt voor de concurrentie, maar het ideale evenwicht niet dichterbij brengt.

Geinspireerd door een column in the Economist van 1.9.2007: Economics focus