The Road to Serfdom

Een interessant aangrijpingspunt voor de discussie rond het landbouwbeleid is ook 'The road to serfdom' van Friedrich Hayek. Ik kom daar bij toeval op omdat ik deze klassieker, opnieuw uitgegeven door Routeledge, afgelopen weken als vakantielectuur las.
Hayek werd in 1899 in Oostenrijk geboren, kreeg er nog een goede dosis liberale 19e eeuwse economie mee en verhuisde later naar de VS en Cambridge, Engeland. Tegen het einde van WO II publiceerde hij daar The Road to Serfdom, waarin hij uiteenzette waarom centrale planning van de economie niet alleen niet werkt maar ook gevaarlijk is.
Centrale planners beslissen over inkomens en ontwikkelingsmogelijkheden van mensen en dat is niet alleen in strijd met waarden als de vrijheid van de mens tot beslissen en ondernemen, maar het leidt ook tot dwang: gedwongen beroepskeuze, verplichte banen en uiteindelijk moet er wel een totalitaire staat uit ontstaan. Waarmee Hayek zich fel afzette tegen socialisme, corporatisme en voortzetting van de oorlogsplanning in vredestijd.
Zijn werk maakte wel indruk (hij kreeg in 1974 de Nobelprijs voor Economie), maar je kunt -zeker in de landbouw- niet zeggen dat zijn raad erg is opgevolgd. Het verhaal gaat dat mevr. Tatcher erg gecharmeerd was van Hayek's oevre en tijdens een kabinetsvergadering een exemplaar van een boek van Hayek uit haar befaamde handtasje haalde, er mee op tafel sloeg en geergerd zei: "This is where we believe in". Realpolitiek doet me vermoeden dat mevr. Fischer-Boehl of mevr. Verburg dat in de GLB discussie niet na zullen doen.