kom verwondert u allen

"De wetenschap is een blikopener die het gezichtsveld verbreedt, van de allerkleinste deeltjes tot de grenzen van het universum zelf. Maar voor velen werkt het eerder als een potje dichtsmeerplamuur. Kijk maar eens naar de natuurkunde-eindexamens. Dan zie je geen verbeelding aan de macht, maar een droevige parade van Kema-keuringen, lekkende vaten kernafval, akelige ziektes en de onvermijdelijke decibellen van geluidsoverlast. Hier rijst het beeld van de fysicus als een veredelde padvinder die met zijn hoogwaardig Zwitsers officierszakmes de maatschappelijke problemen te lijf gaat. [..] niet meer dan technische experts die anoniem sloven in de ondergrondse machinekamers van onze samenleving"

Een leuk citaat voor deze examentijd. Het werd geschreven door prof. Robbert Dijkgraaf in de NRC van 10 januari 2004. Hij wijst er op een leuke manier op dat verwondering, verbeelding, creativiteit en passie essentieel zijn voor de wetenschap en daarmee indirect ook de vooruitgang van de wereld. Zijn advies is dan ook om jonge mensen om je heen te verzamelen, ze te vertellen van je visioenen en eenvoudige proefjes te laten doen. En ze uit te leggen dat gebrek aan verbeelding hun enige beperking is.

En daarmee is Dijkgraaf ook kritisch op de innovatieplatfora van deze tijd. Hij plaatst de lezer in een tijdmachine naar 500 jaar geleden, met behoud van zijn huidige maar noodzakelijkerwijze vage kennis (hoe werkt de benzinemotor ook al weer precies?) en laat haar de gevestigde belangen van 1504 bewerken om de kennisachterstand ten opzichte van de toekomst weg te werken. Het blijkt niet zo makkelijk de 'fast forward' knop in te drukken (zoals Dijkgraaf het noemt). Wie wil er een trein als de trekschuit voldoet. De grootste bariere, aldus Dijkgraaf, is dat de meeste mensen het gevoel hebben dat ze precies genoeg weten, niet te veel en niet te weinig. Het is als gezond verstand - iets waar iedereen ook altijd precies genoeg van denkt te hebben. Alsof de 16e eeuw niet een tussenstation is in een veel langere ontwikkeling, maar de tijd waarin we op de top van het technische kunnen zitten. Het probleem is dat we niet weten wat we niet weten.

Dus rest er weinig anders dan jonge mensen bij elkaar te brengen die nog niet in de heersende wijze van kijken en de dogma's zijn weggezonken. Precies wat men toen deed, want Holland was aan zijn eerste universiteit toe.

Robbert Dijkgraaf: Op zoek naar het wonder van de het universum met de wetenschap als blikopener in: NRC 10.1.2004