Mensen zijn helemaal niet zo rationeel als we wel denken, en economen in hun theorien aannemen. Er komt steeds meer hersenonderzoek dat aantoont dat we eerst iets op gevoel of emoties besluiten en dan rationaliseren. Op zich is dat handig en verklaarbaar uit de evolutie: als je een beslissing heel vaak moet nemen (welke pindakaas neem ik uit het vak in de supermarkt) is dat lekker snel en in de evolutie zijn dus selectiemechanismes in onze hersenen ontwikkeld die dat kunnen. Zeker bij het vinden van voedsel en in situaties van gevaar.
Ecomomen gaan van rationeel gedrag uit waarin mensen werk, geld besteden en sparen tegen elkaar afwegen. Op basis van prijzen die een signaal zijn om te beslissen. Ratio in plaats van emotie, maar de uitkomst is in de regel hetzelfde als in het emotie-proces. Uit proeven blijkt nu dat de mens in de supermarkt niet zozeer de aankoop van pindakaas afweegt tegen wat je in de toekomst of bij het volgende schap met je geld kunt doen, maar dat we het directe plezier van het pindakaas-bezit afwegen tegen de directe pijn van betalen. Een geweldig handelsinstinct dus. Zowel ratio als emotie maken de mens dus geschikt tot ruilen.
Dit zou overigens ook verklaren waarom sommigen altijd rood staan met een credit-card: dan werkt de emotie niet goed omdat het betalen niet met pijn gepaard gaat: koop nu, betaal later.
gebaseerd op een artikel in The Economist van 13 januari 2007
Geen opmerkingen:
Een reactie posten