Erven van de toekomst

Onder die titel verscheen een fraai boek met vijf jaar onderzoek van de Vlaamse organisatie Stedula (‘Steunpunt voor duurzame landbouw’). Het geeft een mooi beeld van het modern onderzoek naar de veranderende landbouw in Vlaanderen (en Nederland waar je hetzelfde type onderzoek vindt) in het begin van de 21ste eeuw. Ook buitengewoon mooi uitgegeven als hardcover boek met fraaie foto’s en een voorbeeldige CD-Rom met alle onderzoeksrapporten en papers. Door omstandigheden kon ik hun eerste en laatste lustrum (de projectorganisatie is opgegaan in ILVO) niet bijwonen, maar Hennie sleepte toch het boek mee naar Nederland (nogmaals dank) en gisteren las ik het bij de top-2000 uit. Warm aanbevolen.

Overigens blijkt ook uit Erven van de toekomst weer dat op een punt de Belgische landbouw blijft afwijken van de Nederlandse: die van boekhouding. In Belgie is een boer nog steeds niet verplicht om voor de inkomstenbelasting een boekhouding bij te houden. Het Belgische LEI, dat CLE heette, heeft dan ook geen gegevens over betaalde belastingen en besteedbaar inkomen van boeren en kan dus maar lastig uitspraken doen over eventuele armoede situaties. Stedula heeft zich er ook niet aan gewaagd en rept over een politiek gevoelig onderwerp. Het lijkt me de economische en sociale duurzaamheid bevorderen als we daar net als in veel andere landen inzicht in zouden krijgen en Vlaamse boeren ook gewoon inkomstenbelasting op basis van werkelijke in plaats van forfaitaire inkomens gaan betalen. Boeren zouden er zelf ook wat aan hebben, want uit een analyse blijkt dat het aantal jaren dat een bedrijf mee doet aan het boekdhoudnet van CLE (en dus werkelijke cijfers onder ogen krijgt) een positieve invloed heeft op het economisch functioneren. In Nederland vindt je dat effect niet meer.

Steunpunt Duurzame Landbouw: Erven van de toekomst – over duurzame landbouw in Vlaanderen. Gontrode, Belgie; 2006

Op de (eigen) foto: een typisch Hollands landschap: de Linge bij Leerdam